Sommige ontwerpers blijven bij me in het oog springen. Bovenaan dat lijstje staan natuurlijk Reiner Knizia en Cole Wehrle, maar ook Paolo Mori blijft regelmatig opduiken. Ondanks dat Blitzkrieg! en Caesar! geen blijvers in mijn collectie waren, was er toch iets aan het ontwerp van die spellen waardoor ze me nog niet los hebben gelaten. Ik ben Altay, een ander recent spel van Paolo, nog uit aan het pluizen, maar Toy Battle heb ik inmiddels meer dan genoeg gespeeld. Gaat deze voortaan overal mee naartoe, of komt hij toch onderaan de speelgoedkist te liggen? Laten we een kijkje nemen!

Hoe speel je Toy Battle?

Tijdens een potje Toy Battle speel je één van de twee anonieme legerleiders die deze speelgoedwereld over willen nemen. Dat kan op twee manieren. De eerste is het maken van een lijn tegels van je eigen basis naar de basis van je tegenstanders. Maar hoe doe je dat dan? Tijdens je beurt mag je kiezen: óf je speelt een tegel, of je pakt twee nieuwe. Wil je een tegel spelen, dan doe je dat op één van de vakjes die via een lijn verbonden is met je basis óf één van je eigen tegels. Maar wat als daar al een tegel van je tegenstander ligt? Geen paniek – zolang jouw tegel een hoger getal erop heeft staan, mag je die er gewoon bovenop knallen!

Oké, dus dan zijn de hoge getallen altijd beter dan de lage, toch? Niet perse! Elke tegel heeft namelijk ook een eigen effect dat je mag gebruiken wanneer je de tegel speelt. De 1 en de 2 worden makkelijk overgenomen, maar je mag wel nieuwe tegels pakken of extra tegels spelen! Toy Battle draait dus niet alleen om gewoon hoge getallen neerknallen, maar ook om jouw vaardigheid om de effecten goed te gebruiken. En je kon toch op twee manieren winnen? Dat klopt! Je ziet op het speelbord ook fiches met sterren erop liggen. Zodra je die sterren omsingeld hebt (door op alle aangrenzende vakjes een tegel te spelen), mag je die sterren scoren. Heb je minstens de helft van alle sterren te pakken, dan win je ook dat potje Toy Battle!

Artikel gaat verder na de afbeelding >

Wat is daar bijzonder aan?

Toy Battle is een interessante combinatie van toegankelijke gameplay en strategisch interessant. Ik was in eerste instantie niet zo te spreken over de art style die de uitgever gekozen had, maar het is in één ding wel heel erg goed – het maakt het spel benaderbaar. Mensen die in eerste instantie niet mee willen doen aan spellen die ingewikkeld ogen (of heel droog, zoals veel spellen die op schaak lijken), willen Toy Battle wel een kans geven aangezien het er makkelijk en vriendelijk uitziet. In mijn optiek is er maar één ding wat écht telt bij bordspellen – krijg je ze gespeeld? Toy Battle doet op allerlei vlakken z’n best om dat voor jou te faciliteren.

Als je dan een speler tegenover je hebt zitten, wat krijg je dan? Een spel wat veel interessanter is dan het oogt. Tempo is razend belangrijk in dit spel, aangezien je de boardstate goed moet aanvoelen. Moet ik nu een token spelen, of nieuwe tokens pakken? Kan ik nog voor hun basis proberen te spelen, of moet ik sterren proberen te scoren? Heb ik hier een 6 nodig, of is een 5 voldoende? Je ziet dat nieuwe spelers die dynamiek al snel doorkrijgen, terwijl de mensen die op “level 2” zitten alweer verder kunnen nadenken. Ik ben erg onder de indruk van de diversiteit aan strategieën die ik heb gezien bij Toy Battle, terwijl het toch in zo’n toegankelijk jasje zit.

Artikel gaat verder na de afbeelding >

Toegankelijke diepgang

De eerste paar keer dat ik Toy Battle speelde, voelde ik hem niet zo. “Is dit het?”, dacht ik nog, “zit er niet meer in dan dit?” En toen speelde ik het nog een keer. En nog een keer. En nog een keer. En weet je wat – er zit veel meer in dan ik in eerste instantie dacht. Een deel daarvan is dat je de dynamiek goed door moet krijgen tussen de momenten dat je fiches pakt, en momenten waarop je fiches speelt. Ook het plaatsen van fiches is minder rechtlijnig dan je verwacht. In eerste instantie zie je dat mensen gewoon maar dingen neerleggen, maar naarmate je meer speelt, zie je strategieën ontstaan. En dat is interessant, aangezien ik dat niet had verwacht.

Het spel oogt namelijk nogal simpel. Je leest online dat het zelfs erg op Clash of Clans lijkt, een appspelletje dat ik vooral door mijn leerlingen gespeeld zie worden. Waarom ben ik hier dan toch zo laaiend enthousiast over? Ik hoorde een tijdje terug van de Dominant Species test: wat nou als het spel dat je speelt alleen zou bestaan uit blokjes en kegels? Voor Toy Battle dan alleen uit fiches met cijfers erop, en lijntjes op het bord. En weet je wat – ik zou dit spel nog steeds verslinden. Ik begin steeds meer het tempo-spel door te krijgen, en dus ook gewoon meer te winnen. Het lijkt een simpel kinderspel, maar er zit iets onder waar je je echt in vast kan bijten.

Artikel gaat verder na de afbeelding >

Waar voor je geld

Ik heb een tijd geleden ene artikel geschreven over het feit dat ik bordspellen tegenwoordig te mooi vind. Middelmatige spellen die zichzelf enkel naar de voorgrond duwen door prachtige producties en inhoudelijke foefjes. Onzin, vond ik, en dus ging ik het niet meer hebben over de producties van spellen in mijn reviews. Tot nu dan, aangezien ik het toch even moet hebben over hetgeen dat je in een doos Toy Battle aantreft. Ik heb zelden een spel gehad waarbij ik zo veel waar voor mijn geld kreeg.

Voor het gemak vergelijk ik Toy Battle met Undaunted 2200: Callisto (een van mijn favoriete spellen van 2024). Beide spellen hebben vier dubbelzijdige speelborden en ongeveer 40 kartonnen tokens. Daarbij heeft Undaunted 2200: Callisto ook een handjevol dobbelstenen, twee decks kaarten, en een dik regelboek met solo regels. Het was een zware doos, en ik was dan ook niet verbaasd dat ik er ongeveer €70,- voor moest neerleggen. En Toy Battle – die kost €25,-. Huh?! En dat terwijl (als je puur naar de inhoud gaat kijken) er niet €50,- minder aan bordspel in die doos zit.

Ik weet niet precies wat Repos heeft gedaan om de kosten zo laag te houden, maar het is een echte goocheltruc geweest. De tokens voelen goed, de borden zijn prachtig, alles voelt stevig uitgewerkt, en er zit zelfs twee houten rekjes voor je tokens in de doos die niet van een standaard lengte is. Als ik de hoeveelheid euro’s die ik voor Toy Battle betaald heb afzet tegen de hoeveelheid keren die ik het heb gespeeld, dan doet Toy Battle het waanzinnig goed. Repos is überhaupt goed in het betaalbaar houden van hun spellen, en ze hebben het dit keer weer fantastisch gedaan. Wat mij betreft mogen alle concurrenten kijken naar hoe zij dit voor elkaar hebben gekregen.

Artikel gaat verder na de afbeelding >

En de echte die-hards?

Oké, ik heb nu een paar honderd woorden gebruikt om uit te leggen waarom ik veel plezier uit dit spel haal, en waarom ik denk dat het een een goede aankoop gaat zijn voor de meeste mensen. Als je online kijkt naar de discussies rondom Toy Battle, dan valt me wel één ding op. Mensen die veel positional abstracts spelen (zoals schaak, of Go) geven aan dat ze de hoeveelheid geluk in Toy Battle een deal breaker vinden. Maar is dat zo?

Ik kan natuurlijk niet voor jou spreken, maar ik heb over het algemeen niet zo’n probleem met geluks-elementen in bordspellen. Allereerst zorgt geluk voor een type spanning dat je niet gaat vinden in spellen zonder geluk, aangezien geluk (logischerwijs) voor onzekerheid zorgt. Elke zekerheid verandert in onzekerheid wanneer je er eerst een dobbelsteen voor moet rollen. Elke overweging wordt op z’n kop gezet wanneer je de uitkomst niet kan raden. En Toy Battle zorgt ervoor dat het moeilijk is om met volle zekerheid te plannen, aangezien je nooit weet of jij het stuk gaat pakken dat je nodig hebt. Dat is inderdaad een vorm van onzekerheid.

Mijn tegenwerping is dat beide spelers hiermee te maken krijgen, en dat Toy Battle juist speelt met die onzekerheid. Het tempo-spel bij Toy Battle is juist van groot belang. Je moet goed aanvoelen of je deze beurt de ruimte hebt om naar het juiste fiche te graven, of dat je nu echt invloed moet gaan uitoefenen op het bord. Dát is het spel. Ik wil niet zeggen dat ik nooit een spel af heb gesloten met de dooddoener “als ik toen dat ene fiche had getrokken, had ik gewonnen!”, maar het gebeurt heel weinig. Net zoals bij Arcs, bijvoorbeeld, gaat het er bij Toy Battle om dat je goud uit stro kan spinnen, maar het komt veel minder voor bij Toy Battle. Tuurlijk, er zit geluk in, maar het spel zit je zelden actief in de weg. Mensen die Toy Battle afrekenen omdat het geen perfecte informatie spel is, zou ik daarom afraden om dit spel te kopen. Niet als minpunt voor Toy Battle, maar als feedback naar hen – het spel gaat je nooit kunnen bieden wat je ervan nodig hebt. Voor mij is dat echter geen bezwaar. Sterker nog, ik denk dat de gameplay loop van Toy Battle die gelukselementen nodig heeft. Zonder die elementen was het veel minder interessant.

Artikel gaat verder na de afbeelding >

Gameplay: ik blijf hier niet over uitgepraat – Toy Battle is de real deal. Het heeft precies wat je wilt van een twee-speler spel (snelle beurten, betekenisvolle acties, interessante gevechten) zonder dat je duizend regels hoeft te leren. Ik denk dat iedereen met dit spel uit de voeten kan.

Speelbaarheid: beurten vliegen voorbij, maar je hebt nooit een beurt die je weggooit. Je bent constant interessante keuzes aan het maken, en verliest daardoor ook vooral door de consequenties van je eigen keuzes. Love it, dol op, geef me er meer van.

Duurzaamheid: ik heb Toy Battle inmiddels meer dan 30 keer gespeeld, en ik word alleen maar enthousiaster. Doordat je verschillende speelborden hebt, en steeds interessantere strategieën kan ontwikkelen, is dit een spel wat alleen maar beter wordt. Een schoolvoorbeeld van hoge duurzaamheid.

Prijs/kwaliteit: een facet wat ik weinig bespreek, maar wat nu toch echt geroemd moet worden. Er zijn weinig spellen waar je zo veel spel, en zo veel spul, voor zo’n lage prijs krijgt. Alle lof aan Repos, ze hebben zichzelf overtroffen met deze productie.

Handleiding: de handleiding is lang niet slecht! Je loopt er makkelijk doorheen (er zijn namelijk ook niet zo veel regels), en de meeste dingen zijn vrij snel duidelijk. Mijn enige klacht is dat het niet lekker duidelijk is wat er nou gebeurt met een gelijkspel, en dat die tie-breaker ook niet echt bevredigend is. Verder dikke prima!

Ik ben mijn liefde voor Toy Battle al weken van de daken aan het schreeuwen in het echte leven, en ik ben blij dat ik hem nu ook met jullie mag delen. Toy Battle is de real deal. Als ik alleen naar het aantal keer spelen zou kijken, dan was Toy Battle nu al mijn spel van het jaar; de kans is ook aanwezig dat het alsnog gaat gebeuren. Als je iets zoekt voor twee spelers, dan kan je je haast geen buil vallen aan dit spel. Een echte topper.

Artikel gaat verder na de afbeelding >

Wat ik verder nog kwijt wil

Één ding wat ik wel jammer vind aan de productie, is dat er gekozen is om spelers hun tegels te laten schudden in een kartonnen doosje. Geen grote ramp verder, maar ik gebruik zelf liever een zakje om tegels uit te halen, zoals je bijvoorbeeld bij Kwakzalvers van Kakelenburg doet. Ik heb het ook een keer gespeeld met een stapel tegels, maar daar is ook niks aan – ik wil lekker grabbelen! Daarom heb ik voor een prikkie twee katoenen zakjes gekocht, en die zitten er nu in de doos bij. Dan kunnen we onze tegels uit een zakje halen, in plaats van een doosje. Klinkt als muggenziften, en dat is het ook wel. Daarom klagen we hier, in plaats van in de review.

Wat vind jij?

Heb jij ook een spel wat er misleidend uit ziet? Wat is jouw favoriete spel om met twee spelers te spelen, en met wie speel jij het vaakst één-op-één? Heb jij Toy Battle als eens kunnen spelen, en ben je net zo verslingerd als ik? Laat het me weten in de comments!