Solo bordspellen blijven populair en bieden spelers de mogelijkheid om in hun eentje te genieten van onze uitdagende en meeslepende hobby. Jaarlijks wordt er door de leden van de Facebookgroep #1: Solo Bordspelers NL/BE een lijst samengesteld met de beste solo bordspellen. De lijst dit jaar is het resultaat honderden favorieten die zijn beoordeeld. Deze lijst (en de groep) is een uitstekende bron van inspiratie voor diegenen die op zoek zijn naar nieuwe solo-ervaringen. De lijst is dit jaar samengesteld door Jaap Willem van de Meulen en in samenwerking met hem deel ik de lijst met de beste spellen voor 2024 op BordspellenCafe!
Hoe werd de lijst samengesteld?
De lijst is samengesteld op basis van stemmen van solo-spelers die actief zijn in de #1: Solo Bordspelers NL/BE Facebookgroep. Leden konden hun favoriete solospellen nomineren, en na het verwerken van alle stemmen, heeft Jaap Willem de resultaten tot deze uitgebreide lijst gepresenteerd waar ik de beste 25 presenteer. De lijst bevat zowel spellen die specifiek zijn ontworpen voor solo-spelers, als spellen die de mogelijkheid bieden om solo te spelen met behulp van extra hulpmiddelen zoals de Automa-modus of aangepaste regels.
Nieuwe spellen en hoogste stijgers
Harmonies. | foto: Yorom
Dit jaar heeft de lijst enkele opvallende nieuwe binnenkomers en stijgers. Het spel Harmonies maakt een knallende opkomst, met een indrukwekkende 15e positie als hoogste nieuwe binnenkomer. Hier kan je lezen wat Yorom er van vond! Ratten van Wistar, een andere nieuwe toevoeging, weet als nieuwkomer ook meteen een mooie plek te bemachtigen op nummer 24. Clever en Tainted Grail zijn de hoogste stijgers en verder is Architecten van het Westelijke Koninkrijk naar de bovenste regionen gesprongen waar het de Paladijnen gezelschap komt houden.
Laten we eens kijken naar de spellen van nummer 25 tot 11, met Final Girl als hoogste 100% solo spel op nummer 24. Voor de overige 240 spellen die lager dan de top 25 staan wil ik graag verwijzen naar de Facebookgroep.
24. Ratten van Wistar, Final Girl en Architecten van het Westelijke Koninkrijk
Ratten van Wistar is een nieuw spel over het leiden van een kolonie ratten, in de solo modus tegen de ‘Rat-o-bot‘.
Retrieving and displaying data from https://boardgamegeek.com/xmlapi2/thing?id=387780
Architecten en Final Girl stijgen ieder jaar een aantal plekjes en blijven populair.
Retrieving and displaying data from https://boardgamegeek.com/xmlapi2/thing?id=236457
Final Girl is ontworpen voor de solo-speler (geen multi-player) en is hiermee het meest populaire 100% puur solospel. Kan jij ook het monster verslaan als laatste meisje in deze TV Trope?
Retrieving and displaying data from https://boardgamegeek.com/xmlapi2/thing?id=277659
Deze drie spellen hebben een gezamenlijke plaats 24 gekregen!
23. Stroganov
Nieuw in de lijst. Stroganov gaat over de Russische uitbreiding in Siberië na de middeleeuwen waar een goede automa de tegenspeler is voor de solo-speler.
Retrieving and displaying data from https://boardgamegeek.com/xmlapi2/thing?id=323156
22. Tainted Grail – hoogste nieuwe binnenkomer
Dit jaar ontdekt door meerdere spelers en van buiten de top 100 nu de hoogste nieuwe binnenkomer. Misschien ook geholpen door de populaire Gamefound/KS crowdfunding campagnes.
Retrieving and displaying data from https://boardgamegeek.com/xmlapi2/thing?id=360366
21. Spirit Island
Versla indringers van je eiland op een thematische manier die ook voor de solo-speler erg goed werkt. Dit jaar niet meer in de top 10.
Retrieving and displaying data from https://boardgamegeek.com/xmlapi2/thing?id=162886
20. Orchard & Grove
Simpel maar razendsnel dobbelspel waarin je op zoek bent naar die perfecte combinatie om je score te verbreken.
Retrieving and displaying data from https://boardgamegeek.com/xmlapi2/thing?id=245487
19. Maracaibo
Euro-game over het leegplunderen van Midden-Amerika met een erg goede en makkelijk te gebruiken solo-modus.
Retrieving and displaying data from https://boardgamegeek.com/xmlapi2/thing?id=276025
18. Odin
In Odin beleef je de opkomst van de Vikingen. Als handelaar, jager of plunderaar bouw je een bloeiend rijk op en dit wordt ook ieder jaar steeds populairder om in je eentje te spelen.
Retrieving and displaying data from https://boardgamegeek.com/xmlapi2/thing?id=406854
16. Clever & Paladijnen van het Westelijk Koninkrijk
Clever is met 6 stemmen flink populair geworden; voor de momenten waarop je liever iets simpels speelt. Paladijnen: Ook ieder jaar weer een stukje hoger in de lijst.
Retrieving and displaying data from https://boardgamegeek.com/xmlapi2/thing?id=266810
15. Harmonies
De prachtige eco-systeembouwer die door Yorom minder Interessant werd bevonden (lees hier), is bij de solo-groep juist heel populair gebleken en komt als hoogste nieuwe binnenkomer op plaats 15. Volgend jaar zullen we zien of dit hype was, of toch een goed spel.
Retrieving and displaying data from https://boardgamegeek.com/xmlapi2/thing?id=414317
14. It’s a Wonderful World
Dit spel blijft een vaste favoriet. Van de 1ste (en daarvoor 2e) plaats valt het spel dit jaar wel buiten de top 10.
Retrieving and displaying data from https://boardgamegeek.com/xmlapi2/thing?id=271324
13. Terraforming Mars: Ares Expedition
Een spannende kaartspelvariant van het populaire Terraforming Mars, sinds 2022 rond de top 10.
Retrieving and displaying data from https://boardgamegeek.com/xmlapi2/thing?id=328871
11. The Castles of Burgundy & Hadrian’s Wall
The Castles of Burgundy: Heeft vorig jaar een flinke sprong in populariteit gemaakt en staat dit jaar ook weer net niet in de top 10. Mischien door de mooie herdruk crowdfunding actie op Gamefound volgend jaar nog iets hoger? Hadrian’s Wall: Gezakt van de 3e plaats vorig jaar naar nummer 11. Voor twee stemmers de absolute favoriet, maar helaas nu geen top 10 notering.
Retrieving and displaying data from https://boardgamegeek.com/xmlapi2/thing?id=271320
De Top 10 van Solo Bordspellen 2024
Nu we de 11-25 lijst hebben doorgenomen, is het tijd om naar de top 10 van 2024 te kijken. Dit zijn de crème de la crème van solo bordspellen, gekozen door de leden van de #1: Solo Bordspelers NL/BE Facebookgroep.
10. Calico (63 punten, 5 stemmen)
Calico is een gezellig puzzelspel voor kattenliefhebbers waarin je een quilt maakt om katten aan te trekken en zo de beste quiltmeester te worden.
Retrieving and displaying data from https://boardgamegeek.com/xmlapi2/thing?id=283155
9. De Verdwenen Ruïnes van Arnak (71 punten, 8 stemmen)
In dit deckbuilding spel verken je locaties, bouw je je deck uit en probeer je de meest waardevolle artefacten te vinden in de Ruïnes van Arnak.
Retrieving and displaying data from https://boardgamegeek.com/xmlapi2/thing?id=312484
8. Cartographers (75 punten, 8 stemmen)
Dit roll & write spel is uitstekend voor solo-spelers die van puzzelen houden. Spelers tekenen hun eigen fantastische wereld, verdienen punten door unieke landschappen te creëren en uitdagende missies te voltooien.
Retrieving and displaying data from https://boardgamegeek.com/xmlapi2/thing?id=263918
7. Ark Nova (79 punten, 7 stemmen)
Dit blijft een populaire keuze, vooral dankzij de diepe strategische mogelijkheden. In Ark Nova bouw je een dierentuin, verken je nieuwe diersoorten en steun je natuurbeschermingsprojecten om de beste dierentuin ter wereld te worden.
Retrieving and displaying data from https://boardgamegeek.com/xmlapi2/thing?id=342942
6. Underwater Cities (81 punten, 7 stemmen)
Underwater Cities blijft een topkeuze voor solo-spelers die houden van complexe strategie en resource management. Je koloniseert de diepzee en ontwikkelt een duurzame onderwaterstad om de toekomst van de mensheid veilig te stellen.
Retrieving and displaying data from https://boardgamegeek.com/xmlapi2/thing?id=247763
5. Everdell (83 punten, 10 stemmen)
In dit charmante bordspel bouw je een bloeiende stad in een betoverend bos vol met dieren. Het heeft prachtige illustraties en een uitstekende solo-modus.
Retrieving and displaying data from https://boardgamegeek.com/xmlapi2/thing?id=199792
4. Obsession (85 punten, 8 stemmen)
Ikzelf was na de eerste keer spelen van mijn persoonlijke favoriet ook meteen Obsessed. Obsession is een spel over sociale status en intriges, waarbij je probeert indruk te maken op je gasten en je huis te verbouwen tot het meest prestigieuze van allemaal.
Retrieving and displaying data from https://boardgamegeek.com/xmlapi2/thing?id=231733
3. Terraforming Mars (94 punten, 8 stemmen)
De klassieker Terraforming Mars blijft ook in 2024 een van de beste solo bordspellen. In dit spannende spel ontwikkel je je eigen corporatie om Mars te terraformen. Door slim gebruik te maken van kaarten en middelen, bouw je steden, groene zones en infrastructuur om de planeet leefbaar te maken.
Retrieving and displaying data from https://boardgamegeek.com/xmlapi2/thing?id=167791
2. Wingspan (107 punten, 10 stemmen)
Ook Wingspan is wederom een grote hit. Je verzamelt kaarten van verschillende vogelsoorten en gebruikt hun unieke eigenschappen om het meest gevarieerde vogelreservaat te creëren. Wederom bij de solo-spelers populair, met geen enkele stem voor Wyrmspan overigens.
Retrieving and displaying data from https://boardgamegeek.com/xmlapi2/thing?id=266192
1. Cascadia (200 punten, 19 stemmen)
Het nummer 1 spel van 2024! Met meer dan twee keer zoveel stemmen en punten als de nummer 2 blijft het de absolute favoriet voor solo-spelers. Creëer een harmonieus samenspel tussen diverse dieren en leefgebieden voor de hoogste score. Met zijn perfecte balans van puzzel- en strategische elementen blijft Cascadia ook in 2024 de topper.
Retrieving and displaying data from https://boardgamegeek.com/xmlapi2/thing?id=295947
Waarom zijn solo bordspellen zo leuk eigenlijk?
Solo bordspellen bieden een unieke ervaring voor degenen die van strategie, puzzels en verhalen houden, zonder dat er andere spelers nodig zijn. Ze geven je de kans om je te concentreren op je eigen strategie en om op je eigen tempo te spelen. Solo-spellen kunnen ook perfect zijn voor het verkennen van complexe mechanics zonder de druk van een tegenstander. Ze bieden rust en focus, evenals de mogelijkheid om je vaardigheden te verbeteren, of het nu gaat om je strategie te verfijnen of nieuwe spellen te ontdekken. Dus, ben jij klaar voor je volgende soloavontuur? Laat je inspireren door de Top 100 Solo Bordspellen van 2024 en ontdek nieuwe spellen die je solo-spelervaring naar een hoger niveau tillen! Wat wordt de opvolger van Gloomhaven (2021), It’s a Wonderful World (2022) en Cascadia (2023/2024) als populairste solospel van de Facebookgroep? Wat is jouw favoriete solo-spel?
Op Netflix verscheen de film ‘Family Pack’, ofwel ‘Weerwolven’, gebaseerd op het van origine Franse kaartspel. De streamingdienst gebruikte het spel Weerwolven van Wakkerdam als inspiratie voor deze nieuwe film. Ik vroeg me af: bordspellen zijn nog meer verfilmd? Ik kan alvast verklappen dat de meeste bordspellen niet uniek of groot genoeg zijn om een film over te maken, wat ergens ook wel weer jammer is. Deze lijst is niet gesorteerd op kwaliteit van de film of het spel.
Retrieving and displaying data from https://boardgamegeek.com/xmlapi2/thing?id=25821
Kruisbestuiving
In boeken, films en computerspellen kom je traditioneel gezien veel verhalen tegen. Maar ook bordspellen zijn een medium om een verhaal te vertellen. Er zijn talloze bordspellen te noemen die zijn afgeleid van een franchise of boekenserie, of computerspellen. Denk bijvoorbeeld aan Mario, Sonic & Tomb Raider. Maar zijn er dan ook bordspellen verfilmd?
Het aanbod is niet al te groot, althans, zo lijkt uit ons onderzoek. De inspiratie van filmmakers lijkt toch veel de culturele trends te volgen. Het publiek voor bordspellen (en daarmee het aanbod) is de laatste jaren erg gegroeid, maar het zal nog wel een aantal jaren duren voor wij Cascadia of Sleeping Gods als film terug zullen zien.
Het RPG (Role Playing Games) genre leent zich wel goed voor een film, onder andere omdat het al 50 jaar bestaat, maar dan is het eigenlijk een fantasyfilm in een bepaalde setting. Bij fantasy films en series wordt er vaak teruggevallen op de regels die in RPGs zijn vastgelegd. Een goed voorbeeld van kruisbestuiving is bijvoorbeeld hoe de boeken van Bram Stoker en Ann Rice resulteren in films als The Lost Boys, waarna White Wolf de RPG Vampire: the Masquerade ontwikkelde, welke weer een grote invloed had de Buffy the Vampire Slayer tv-show, waar ook weer een bordspel van is gemaakt. Oké, ik raak hier een beetje van het pad af…
Laten we eens kijken naar de bekendste: Het bordspel Cluedo. Het wordt al sinds 1949 uitgegeven en is bij de meesten wel bekend. In een afgezonderd landhuis wordt iemand vermoord en het is aan de spelers om locatie, moordwapen en moordenaar te vinden. In 1985 is er een komediefilm gemaakt door Jonathan Lynn (met o.a. Tim Curry). Hierop zijn veel variaties gemaakt en elementen van Cluedo komen regelmatig terug in andere films en tv-series. Een remake met Ryan Reynolds is ook in de maak.
How it could have happened
Bij het uitbrengen van de film in 1985 besloot de studio een echt stukje mysterie toe te voegen aan de bioscoopvertoning en gaven zij de film drie verschillende eindes, die in verschillende bioscopen getoond werden. Ook op de dvd-release werden deze eindes willekeurig getoond.
Retrieving and displaying data from https://boardgamegeek.com/xmlapi2/thing?id=1294
Waar Cluedo nog een overzichtelijk aantal varianten bevat, gaan spellen als Weerwolven en Maffia meer over verstoppertje spelen binnen een groep mensen – geheime rollen, of social deduction spellen. Een moderner voorbeeld van een dergelijke film waarbij men op zoek gaat naar een moordenaar in hun midden is Bodies Bodies Bodies, van Nederlandse Halina Reijn. Hierin moet tijdens een feest ook ontdekt worden wie de oorzaak is van al die lichamen.
Dungeons & Dragons is de moeder van alle Table Top Role Playing Games, een rollenspel dat je op een tafel kunt spelen. In een D&D spel wordt een verhaal in de vorm van een campagne gespeeld door spelers en een Dungeon Master. Spelers worden met hun karakters voorzichtig gestuurd om een opdracht uit te voeren en vijanden te verslaan. Waar in een film de schrijvers het verhaal bedenken wordt in een RPG door de spelers zelf het avontuur gekozen/gemaakt waarmee ze zich in een fantasie wereld wanen. De keuzes van de spelers bepalen het spel. Aan de Dungeon Master het verhaal te sturen, zodat het een leuke groepsbeleving wordt.
Het verhaal van de 2023 Dungeons & Dragons film gaat over een amusante bard die continue in de problemen raakt. Hij krijgt de taak een gestolen relikwie terug te stelen van een slechte tovenaar. Een komische actiefilm die de stereotypes uit de RPG-wereld een doldwaas verhaal laten beleven. Ikzelf kan me van vroeger nog de gelijknamige tekenfilm serie herinneren en vond de cameo van karakters uit deze tekenfilmserie in de film bijzonder amusant. In ieder geval is het een campagne in een fantasie wereld zoals je die ook in het spel zou kunnen beleven.
Na de officiële D&D films wil ik ook twee andere films benoemen die duidelijk te herleiden zijn naar het RPG-genre. Knights is denk ik mijn persoonlijke favoriete film uit deze lijst. Het is een film die niet geschikt is voor kinderen door de aanwezigheid van drugs en bloed, laat ik dat vooral noemen, maar voor de minder jeugdigen onder ons is het een bijzonder humoristisch verhaal van iemand die per ongeluk een demoon oproept in de vorm van zijn ex-vriendin. Deze demoon gaat op een moordpartij tijdens het een LARP-evenement (Live Action Role Play – echt verkleed, met echte schuimrubberen wapens). En aan de hoofdpersoon de taak haar uit te schakelen voordat er geen overlevenden meer zijn op het evenement.
Mazes and Monsters is de eerste hoofdrol van Tom Hanks’ carrière en een wat serieuzere film. Een groep studenten speelt de “Mazes and Monsters” RPG, maar dit loopt uit de hand wanneer één van hen verdwijnt. De vrienden gaan op zoek naar hem en ontdekken dat hij in een psychotische toestand verkeert. Ze proberen hem te helpen, maar uiteindelijk lijkt het alsof hij voor altijd in zijn eigen fantasiewereld gevangen zit. De film lijkt de angst te vertegenwoordigen dat kinderen zich te obsessief bezig kunnen houden met hobby’s, in dit geval een RPG. Maar… Wij weten wel dat er niet iets is als te veel bordspellen, nietwaar?
Deze van origine Franse film is de ultieme familiefilm voor de fans van De Weerwolven van Wakkerdam! Als een gewoon gezin een oud kaartspel vindt, worden ze naar een middeleeuws dorp getransporteerd, waar ze elke nacht moeten vechten tegen enge weerwolven! Kunnen ze het geheim van het kaartspel ontrafelen en veilig terugkeren naar huis? Dit is precies het soort verfilming waar wij als spel-fanaten op zitten te wachten. De film neemt het thema en alle elementen van het spel en vertaalt dit naar het scherm. We zijn hier niet om reclame voor een streaming-platform te maken, maar wel om speltips te geven. Dit is een absolute aanrader!
Dit is een film over een groep spelers die het fictieve spel Jumani ingezogen worden en daar het avontuur moeten afmaken. Zowel de 1995 als de 2017 versie zijn spannend en proberen naar mijn idee weer te geven hoe spannend een spel kan worden als je je fantasie laat gaan. Het is alleen geen echt bordspel – hoewel, niet lang meer: Jumanji Stampede, een echt bordspel van de film over het bordspel dat weer op een kinderboek gebaseerd is, is in de maak!
Nog een kleine voetnote: Ik wil nog even film Battleship benoemen, in de zin dat ik die mijn ergste vijand niet aan zou willen doen en deze daarom ook bewust niet noem in dit artikel. Sommige films zijn zo slecht dat het weer leuk is, Battleship is niet zo’n film 😉.
Welk spel verdient een verfilming?
Ik heb het internet behoorlijk afgezocht naar films die gebaseerd zijn op bordspellen. Er zijn nog wel meer series en films zoals Stranger Things, The Gamers (2008, 2014) of LARP (2011), die roleplaying als onderwerp hebben. En er zijn nog meer films van het Murder Mystery genre waar Clue onder valt.
Maar laten we de vraag eens omdraaien: welk bordspel verdient volgens jou een eigen verfilming?
Op vakantie heeft iedereen wel eens een momentje voor zichzelf. Als mijn partner een boek pakt, speel ik graag een spelletje. Daarom van mij een lijstje met spellen die je makkelijk mee kan nemen op vakantie en die je alleen kunt spelen. Ontspan en geniet van je vakantie! Deze neem ik mee:
Tip 1: Arkham Noir
Retrieving and displaying data from https://boardgamegeek.com/xmlapi2/thing?id=225729
Arkham Noir is een kaartspel met Cthulhu thema. Scoor vijf ‘puzzel’ aanwijzingen om een Lovecraftian mysterie te ontrafelen voor de tijd op is, of je het mentaal niet meer aan kunt.
Dit is een puzzelspel waar je kaarten met symbolen in een bepaalde volgorde bij elkaar moet te leggen om moorden op te lossen. Als je te veel kaarten gebruikt, word je gek. Kaarten hebben verschillende effecten die nuttig kunnen zijn of niet en je moet proberen ze in je voordeel te gebruiken terwijl je de symbolen bij de andere kaarten legt.
Tip 2: Mike Lambo’s Solitaire Book Game serie
Retrieving and displaying data from https://boardgamegeek.com/xmlapi2/thing?id=354859
Mike Lambo Books zijn solo wargames in boekvorm. 1 pagina, 1 missie. Pak wat dobbelstenen en een potlood om een mini-veldslag te spelen.
Bijzonder populair bij solo Wargamers die iets kleins zoeken om mee te nemen (op vakantie bijvoorbeeld!). Er zijn bijna 25 boeken waar je uit kunt kiezen. Iedere pagina is een schermutseling waarbij de regels op de linkerzijde staan en het speelveld rechts. Je knipt de counters uit en daarmee probeer je de niet te verliezen van de tegenstander. De dobbelsteen bepaald wat de tegenstander doet, en die maakt het je wel moeilijk soms. Het is een leuke wargame die bijzonder compact is.
Tip 3: Deep Space D-6
Retrieving and displaying data from https://boardgamegeek.com/xmlapi2/thing?id=183571
Deep Space D-6 is een dobbelsteen worker placement spel met ongeveer 30min speeltijd. Ontsnap de vijandelijke ruimtevloot door dobbelstenen te plaatsen en dreiging binnen en buiten je ruimteschip te verslaan.
Mijn zoon en ik zijn beide ruimtevaart enthousiastelingen, dus alles met ruimtevaart krijgt direct de stamp of approval. Vorig jaar had ik voor het eerst Deep Space D-6 mee op vakantie en we hebben het kapot gespeeld! (bij wijze van, want de bouwkwaliteit is erg goed). Samen spelen gaat prima bij dit spel, hoewel het echt een solo spel is.
Iedere beurt krijg je nieuwe tegenstanders die je zo snel mogelijk uit de weg moet ruimen voor de vloedgolf van vijanden je schip vernietigd. En dat gebeurt niet alleen door op je te schieten, maar er kunnen op mensen uitgeschakeld worden of delen van het schip onbruikbaar gemaakt worden. De ‘eindbaas’ is erg pittig en daar komen we niet altijd goed doorheen, maar verder is het een eenvoudig en verslavend spel.
Tip 4: Sherlock Holmes Consulting Detective
Retrieving and displaying data from https://boardgamegeek.com/xmlapi2/thing?id=2511
Help Sherlock Holmes om een case op te lossen. Je reist naar locaties en spreekt verschillende mensen. Stond er nou iets in de krant over Lady die-en-die? Is er een geopolitiek motief, of heeft zijn verleden hem ingehaald? Het is al moeilijk om überhaupt het verhaal te ontrafelen, maar bijna onmogelijk dit in minder beurten te doen dan de grote mr. Holmes himself. Er zijn een groot aantal versie met verschillende verhalen uitgebracht. Probeer er eens één!
Tip 5: Cartographers
Retrieving and displaying data from https://boardgamegeek.com/xmlapi2/thing?id=263918
Cartographers is een roll-and-write puzzelspel. Verken de noordelijke provinciën voor koningin Gimnax en breng de wildernis in kaart door het tekenen van landkaarten. Je hebt slechts één seizoen om de meeste indruk te maken en de beste Cartograaf in het koninkrijk te worden.
Tijdens Cartographers speel je kaarten en probeer je, een beetje zoals bij Tetris, de landkaart in te tekenen. De vorm van het land bepaal je door de gebieden van de kaarten in te tekenen, en punten krijg je wanneer je aan de voorwaarden van verschillende scorekaarten voldoet. Maar je kan ook punten scoren door gebieden met gouden munten in te tekenen en monsters in te dammen met je terrein. Iedere fase van het spel heeft eigen score kaarten die veranderd, waardoor je focus veranderd gedurende het spel. Plus, je kan dit korte spelletje ook tegen je partner spelen en de punten vergelijken!
Sherlock Holmes Consulting DetectiveArkham NoirCartographersMike Lambo
En nu is het aan jullie
Er zijn natuurlijk nog vele andere compacte spelletjes die je makkelijk mee kan nemen. Zo past Saboteur: Het Duel prima op een tafeltje in het restaurant, maar past Final Girl niet op een hotelkamer buro :). Wat is jouw favoriete compacte solo spel, en wat kan jij wel helemaal grijs spelen? Laat het ons weten in de comments!
We noemden het al, in de B-17 review, er zijn veel Leader games gepubliceerd door DVG. Goed nieuws voor de liefhebber: deze week is er weer een nieuwe Kickstarter gelanceerd. Mustang Leader is gebaseerd op Zero Leader en Stuka Leader, en breidt de gameplay uit ten opzichte van de vorige spellen. Je krijgt het bevel over een squadron Amerikaanse jagers in Europa tijdens de Tweede Wereldoorlog, met vliegtuigen waaronder de P-38 Lightning, P-47 Thunderbolt en natuurlijk de beroemde P-51 Mustang.
Je moet de juiste mix van piloten en vliegtuigen onder jouw bevel selecteren om de verschillende soorten missies uit te voeren. Elke piloot heeft zijn eigen sterke en zwakke punten. Elk vliegtuig heeft zijn voor- en nadelen.
Deze game omvat extra aspecten, zoals actieradius, verwondingen en noodlandingen. Er is een gloednieuw campaign-sheet en een herontworpen tactisch display, wat een andere feel zal geven aan de bekende Leader-gameplay.
Er zijn 5 uitbreidingen, waaronder de Pacific en Noord-Afrika setting en een aantal historisch belangrijke squadrons en vliegers.
Kickstarter
De Kickstarter belooft een leuk, gemakkelijk te leren en moeilijk te beheersen spel dat snel te spelen is. Missies kunnen in minder dan 30 minuten worden voltooid en een campagne kan in slechts 1 uur klaar zijn, maar langere campagnes kunnen zo lang duren als je wilt. Dit is geen hardcore simulatie; DVG zegt dat ze een balans hebben gevonden tussen detail en plezier, waardoor het spel aanvoelt alsof je er echt bij bent, zonder je te overladen met minutieuze details. Benieuwd? Neem een kijkje op de Kickstarter!
Na de televisieserie ‘Masters of the Air’ met Tom Hanks, wil ik B17 Leader graag onder jullie aandacht brengen. Het team achter Band of Brothers en de Pacific heeft weer op een prachtige en confronterende manier een beeld geschetst van de Tweede Wereldoorlog. De Bloody 100th bomb group die je volgt tijdens deze serie is onderdeel van de grotere 8th Air force, die tijdens de Tweede Wereldoorlog in de lucht boven Europa de strijd aan ging met nazi-Duitsland. Voor Dan Verssen Games, DVG (van de eerdere review Warfighter) geeft met dit spel uit de Leader-serie jou de mogelijkheid deze complexe operatie te spelen in een solo bordspel.
Het overzichtsbord; boven de doelen, midden de kaart van Europa, de datum, je missie en target en andere zaken die impact hebben. Onderin de squadrons die vliegen en hun bewapening. | Foto: Marco
Het spel begint met de selectie van een scenario, deze bepaalt de periode in de oorlog waarin missies gevlogen moeten worden. Het scenario geeft aan hoeveel missies je moet uitvoeren, in welke periode, welke doelwitten en de hoeveelheid punten je kan besteden aan de groepen bommenwerpers. In je scenario staan de begincondities en het soort doelen dat je iedere week kan aanvallen. Iedere week wordt er een missie gekozen en je kan de bommenwerpers laden met geschikte munitie – een u-boot pen (duikboot haven/bunker) heeft enorm zware bommen nodig, een vliegveld juist grote aantallen lichte bommen. Ook kan je, als je doelwit niet te ver weg is, een gevechtsvliegtuigen mee sturen ter bescherming.
Als je vliegtuigen onderweg zijn is het lot overgeleverd aan de dobbelstenen. Hoeveel weerstand en hoe je doelen geraakt worden wordt door dobbelsteenworpen bepaald. Bommenwerpers worden neergeschoten waardoor een groep minder effectief is, maar een groep kan ook een leider hebben die juist goed is in het neerhalen van vijandige gevechtsvliegtuigen, of het raken van bepaalde doelen. De geselecteerde voordelen kunnen hier van levensbelang zijn voor de toestellen die de missies uitvoeren.
De tegenstand die de bommenwerpers tegen komen op weg naar de missie | Foto Marco
Er zijn 11 scenario’s in de base game en twee in de uitbereiding. Naast de B-17 kan je ook gebruik maken van B-24, B-25, B-26 bommenwerpers voor specifieke doelen. En je hebt Spitfire en P47 jachtvliegtuigen als escorte. De Duitse weerstand hangt af van de bevelhebber die technologie (denk aan radars) kan gebruiken en aanval, tactieken en reactie tijden van de verdedigende jagers beïnvloed. Ook het aantal geproduceerde vliegtuigen (waarbij het verloop van de oorlog in Noord-Afrika en Rusland van invloed zijn) bepaald natuurlijk de tegenstand. Je kan tussendoor ook vliegvelden of fabrieken bombarderen om het aantal toestellen dat beschikbaar is voor de Duitse verdediging te verminderen.
Klinkt ingewikkeld, is het ook leuk?
Ik heb geprobeerd een overzicht te geven van wat er allemaal bij komt kijken om aanvallen op nazi-Duitsland uit te kunnen voeren. Het spel neemt je de eerste keer bij de hand om alle stappen van het plannen van de missie te doorlopen en helpt je dan bij de uitvoering. Uiteindelijke heb je dan een bepaald resultaat, waarbij je soms terug moet om het doelwit volledig uit te schakelen.
Dit proces is snel te leren wanneer je weet naar welke variabelen je moet kijken. Uiteraard moet je interesse in het thema hebben en je iets voor kunnen stellen wat bij Masters of the Air zo indrukwekkend in beeld wordt gebracht. En het is een solo spel, dat moet je ook leuk vinden. Ik zal bij de toelichting van de score een voor- en tegen lijstje maken.
Een manier om wat meer variatie aan het spel toe te voegen is het spelen met een specifieke bemanning. Je volgt dan een bommenwerper door de hele campagne heen. Eén vliegend fort met een bemanning waar je aan gehecht raakt.
Ook belangrijk te vermelden is dat dit spel lang duurt. De meeste spellen die we in het Bordspellen Café behandelen zijn in een half uurtje wel te spelen. Bij B17 leader hebben we het over missies die je pak-hem-beet 1u plant en uitvoert. Alleen zijn die missies onderdeel van een groter geheel. En een campagne bestaat uit gemiddeld 3 maanden met 4 weken, 2 missies per week. Dit spel ligt bij mij op een plank onder de bank zodat ik af en toe een week aan missies kan uitvoeren.
Ingewikkeld dus? Nee, niet echt. Lange speelsessies? Ja, dat denk ik wel. Het is een heel ander soort spel dan je in de spellenwinkel tegenkomt. Persoonlijk hou ik daar van en vindt het uitdagend om dit specifieke onderwerp zo te kunnen spelen. Zeker na Masters of the Air gezien te hebben.
En de herspeelbaarheid?
Deze vind ik lastig. Na het spelen van een aantal campagnes zie ik een verminderende interesse. De missies, die zijn leuk wanneer je er af en toe een paar speelt. Maar door de spelduur van de campagne bij deze Leader variant, is het niet altijd makkelijk om tot spelen te komen. Als het op ‘werk’ begint te lijken is de balans zoek. Bij andere Leader spellen zit de inhoud veel in de missies zelf en die kunnen heftig zijn. Bij B-17 zijn de missies veel hetzelfde. Er zijn maar 3 smaken missies waardoor de missie-planning ook veelal gelijk is. Het komt dan neer op de dobbelstenen en het verloop van de oorlog om je heen die je probeert te beïnvloeden door het type missies dat je kiest.
Review inladen…
Mijn beoordeling
Gameplay: Het is een lange campagne waarin het verloop van de oorlog terug komt alsof je er zelf invloed op hebt. De missies zijn uitdagend (erg moeilijk zelfs door de beperkte resources) en voelen historisch authentiek aan.
Voor
Thematisch erg sterk
DVG kwaliteit en support
Bommenwerpers!
Tegen
Lange speeltijd
Weinig echte variatie
Hoge prijs
Kwaliteit: De kwaliteit van DVG is uitermate goed. Een stevige kaart met hoge kwaliteit counters en kaarten. De doos heeft soms de neiging wat in te scheuren in de hoekjes, maar dat hebben de meeste spellen. Er zitten enorme stapels kaarten bij waardoor het soms niet allemaal past wanneer je ze van een sleeve voorziet.
Vormgeving: De kaarten bevatten authentieke foto’s van de locaties zoals die er in de oorlog uitzagen.
Prijs/kwaliteit: DVG zit in de VS, waardoor het spelwat duurder is. Maar gelukkig zitten er ook importeurs in Europa. BoardgameGeneral uit Belgie heeft vaak voorraad en op de Ducosim beurs staat ook Fantasy En’Counter die DVG producten verkoopt.
Handleiding: Goed handleiding. Er is een stap voor stap scenario en de details zijn makkelijk terug te vinden.
Soortgelijk
Lange strategische campagne met Spitfires tegen de Duitse bommenwerpers rond de Battle of Britain:
Retrieving and displaying data from https://boardgamegeek.com/xmlapi2/thing?id=40209
De meest populaire vliegtuig Leader game:
Retrieving and displaying data from https://boardgamegeek.com/xmlapi2/thing?id=123955
Verhalend spel vanuit het perspectief van 1 B-17:
Retrieving and displaying data from https://boardgamegeek.com/xmlapi2/thing?id=1032
Dus…
DVG heeft bijna 30 verschillende Leader varianten, ieder met een eigen specifieke smaak. De BGG score is een 8.1, wat wel vrij hoog is; mijn score is misschien niet erg hoog, maar dit is mijn persoonlijke ervaring met het spel. Ik probeer tot een eerlijk beeld van de spelervaring te komen. Voor mij is het spelen van de overkoepelende luchtoorlog 1 niveau te hoog, maar iedereen die veel diepgang zoekt (en meer tijd heeft dan ik) staat hier wel een mooi spel te wachten.
Hoe lijkt het jou om een zwaarder spel solo te spelen? Ben jij de generaal die de luchtoorlog kan winnen?
Wij bakken onze koekjes het liefst zelf. Sommige koekjes zijn hard nodig, en andere helpen ons om wat inzicht te krijgen in wie onze website bezoekt. Geen zorgen, we houden jouw gegevens veilig binnen onze eigen digitale keuken. We hebben alle data geanonimiseerd, zodat zelfs wij niet kunnen zien wie jij bent. We verkopen jouw info niet aan adverteerders en blijven 100% GDPR-compliant – dat is net zo belangrijk voor ons als een perfect gebakken koekje. Help je ons een handje door ze te accepteren? Smullen maar! 🍪
Functioneel
Altijd actief
De technische opslag of toegang is strikt noodzakelijk voor het legitieme doel het gebruik mogelijk te maken van een specifieke dienst waarom de abonnee of gebruiker uitdrukkelijk heeft gevraagd, of met als enig doel de uitvoering van de transmissie van een communicatie over een elektronisch communicatienetwerk.
Voorkeuren
De technische opslag of toegang is noodzakelijk voor het legitieme doel voorkeuren op te slaan die niet door de abonnee of gebruiker zijn aangevraagd.
Statistieken
De technische opslag of toegang die uitsluitend voor statistische doeleinden wordt gebruikt.De technische opslag of toegang die uitsluitend wordt gebruikt voor anonieme statistische doeleinden. Zonder dagvaarding, vrijwillige naleving door je Internet Service Provider, of aanvullende gegevens van een derde partij, kan informatie die alleen voor dit doel wordt opgeslagen of opgehaald gewoonlijk niet worden gebruikt om je te identificeren.
Marketing
De technische opslag of toegang is nodig om gebruikersprofielen op te stellen voor het verzenden van reclame, of om de gebruiker op een site of over verschillende sites te volgen voor soortgelijke marketingdoeleinden.
