Landmarks – Spreekwoordelijk schatzoeken

Landmarks – Spreekwoordelijk schatzoeken

Het spel waar ik dit jaar naar uitkeek was Landmarks van Floodgate Games. Deze uitgever heeft al veel goede spellen op de markt gebracht zoals Kites (ook van 999 Games). Landmarks is een woordenassociatie-spel, wat het soort party games zijn die ik leuk vind. Zelf ben ik minder van die ‘gek doen party games’. In het spel worden hints met één woord gegeven om als team bij de schatten te komen van het eiland. Nu lijkt Landmarks heel erg op Codenames, maar dan speel je op een landkaart. Maakt dat het spel leuker of blijven we bij de klassieker Codenames?

Hoe speelt Landmarks?

Je kan Landmarks op twee manieren spelen. Je kan het spel coöperatief spelen waarbij één iemand de expeditieleider is en de anderen interpreteren de hints of je kan twee teams tegen elkaar laten spelen met ieder team een expeditieleider.

Wanneer je coöperatief speelt, krijgt de expeditieleider een kaartje. Op dat kaartje staan op verschillende plekken de schatten, het water, de vloeken en de valkuilen. Door middel van woorden probeert de expeditieleider het team (de rest van de spelers) naar de schatten te leiden en vervolgens de uitgang. Zodra de leider een woord heeft opgeschreven op een tegel, gaan het team in discussie en leggen deze tegel op de juiste plek. Een voorbeeld is dat de leider “Maïs” opschrijft en het team legt de tegel tussen “Schelp” en “Taco”, zoals je hieronder ziet.

Tekst loopt door onder de afbeelding >

Een voorbeeld waarbij Maïs heel goed past tussen Taco en Schelp

De expeditieleider kijkt op zijn kaartje welk icoontje er staat. Zodra je genoeg schatten hebt gesprokkeld wil je zo snel mogelijk van het eiland af en win je het spel door de uitgang te vinden. Maar loop je te veel vloeken tegen het lijf, dan verlies je het spel. Een andere manier om het spel te verliezen is als het water op is. De tegels die het team neerlegt kunnen opraken, als je niet op tijd een waterplek vindt. De expeditieleider heeft dan geen tegels meer en kan je dus ook niet meer leiden naar de uitgang van het eiland.

Hoe speelt Landmarks in teams?

Dan heb je nog mijn favoriete versie: team tegen team. De expeditieleiders krijgen beiden de kaart te zien. Wie als eerste 4 schatten vindt, wint het spel. Maar ook hier kan je vloeken pakken, zodra je er teveel pakt, wint de tegenstander. Je speelt om de beurt de tegels op de kaart, hierdoor kunnen de hints van jouw team de tegenstander helpen. Het gaat dan allemaal om timing en de vraag of jouw teamgenoten je begrijpen.

Competitief vs coöperatief

Hoewel ik het spel gekocht heb om zijn coöperatieve variant, heb ik de voorkeur voor de team tegen team variant. Het spel voelt veel sneller, doordat je kan nadenken over je volgende hint wanneer je tegenstander aan de beurt is. Terwijl je bij de coöperatieve variant veel vaker moet wachten op de expeditieleider en het soms veel lastiger is om goede en vernieuwende hints te geven. Je blijft dan teveel in dezelfde hoek denken.

Daarmee wil ik niet zeggen dat coöperatief slecht is. Het is uitstekend met twee, drie of vier spelers. Vanaf vier spelers begint alleen de competitieve variant leuker te worden. In de praktijk kan je het spel spelen met hele grote groepen. Waarbij ik heb gemerkt dat met teveel spelers het lang duurt voordat er een beslissing gemaakt wordt. Tien mensen is daarin wel het maximale spelersaantal.

Tekst loopt door onder de afbeelding >

Zo gaat het spel eruit zien, waarbij je steeds meer woorden op de landkaart ziet komen.
Het team struint over het eiland

Landmarks of toch Codenames?

Speel ik Landmarks liever dan Codenames? Voor mij is dat een duidelijke ja, omdat ik het eiland doorzoeken een leuker element vind. Echter het probleem dat Codenames heeft, waarbij het wachten op een hint lang kan duren, zal niet opgelost worden met Landmarks.

Codenames heeft ook een ander probleem. Dat zijn dat de kaartjes voor het ene team soms makkelijker te combineren zijn met elkaar dan voor het andere team. Met Landmarks heb je dat een stuk minder. Je speelt namelijk op dezelfde kaart met dezelfde woorden en er zijn ook schatten die voor beide teams te pakken zijn. Die kunnen gepakt worden als je op het juiste moment de goede hint bedenkt. Af en toe zal je hebben dat de schatten van het ene team voordeliger liggen dan voor het andere team. Bijvoorbeeld omdat er veel vloeken bij het andere team liggen. Dat kan nog steeds oneerlijk voelen, maar dan speel je toch een nieuw spelletje.

Nu kan je Landmarks ook coöperatief spelen. Dit is niet het geval bij Codenames, tenzij je de tweespeler versie Codenames: Duet hebt. Allemaal redenen waarom ik Landmarks als betere kies. Ondanks dat er één nadeel bij Landmarks zit: Elke keer als er een hint geplaatst wordt, zijn er twee of drie plekken die grenzen aan één eerder gelegd woord. Hoe ga je met één woord duidelijk maken dat één van die drie plekken bedoeld wordt? In de meeste gevallen is dit puur geluk. Soms kan je nuances aanbrengen, maar hoe weet het team dat je het zo bedoeld hebt. Je mag tenslotte niet communiceren.

Mijn beoordeling

Review inladen…

Gameplay: De twist van Landmarks om met woorden over het eiland te verplaatsen werkt goed. Er zijn veel leuke beslissingen als expeditieleider. Ook om de hints te interpreteren is leuk en voelt niet als vanzelfsprekend. Hierdoor is het ook bevredigend als je de hints goed interpreteert.

Speelbaarheid: Het wachten tot er een nieuwe hint gegeven wordt, kan lang duren. Daarom helpt het als iemand snelle associaties maakt. Aan de andere kant is dit een partyspel, dus praat gezellig met elkaar tijdens het wachten.

Kwaliteit: De tegels zijn kleine whiteboards die goed werken. Je krijgt ook een katoenen kaart, waardoor de tegels niet van de kaart afglijden. Die is ook dubbelzijdig, waarbij de meer gedetailleerde zijde wel moeilijker af te lezen is voor de expeditieleiders.

Duurzaamheid: Er zitten heel veel verschillende opdrachtenkaartjes in het spel. Je zou het spel bijna oneindig kunnen spelen. Je zou ook de startwoorden kunnen veranderen, waardoor ieder opdrachtenkaartje ook nog eens opnieuw te spelen is.

Prijs/kwaliteit: 25 euro is een schappelijke prijs. Je krijgt er veel speeluren voor terug en je kan het spel op twee manieren spelen, coöperatief en competitief . Voor het segment partyspellen voelt het wel aan de dure kant.

Landmarks raakt precies de spot die ik zoek in een partyspel en maakt daarmee mijn verwachtingen meer dan waar. Het is leuk om over het eiland te struinen en de juiste woorden te bedenken om je teamgenoten naar de juiste plekken te brengen. Er zit wel een nadeel in de soms lange wachttijden, wat spellen als Codenames ook als probleem hebben. Hopelijk komt er ook een Nederlandse vertaling, waardoor Landmarks net zo populair kan worden.

Tekst loopt door onder de afbeelding >

Christiaan denkt na over zijn volgende hint in het spel Landmarks.
Christiaan denkt heel hard na over zijn volgende hint!

Wat ik verder nog kwijt wil

Nu is Landmarks alleen in het Engels te krijgen. Maar laat je dat niet weerhouden van het kopen ervan. Je kan heel simpel de startwoorden vertalen en het spel in je geliefde moedertaal verder spelen. Ook hoef je als expeditieleider het spel nauwelijks uit te leggen, je teamgenoten hoeven toch alleen maar de tegels neer te leggen, waar jij ze naartoe brengt.

Wat vind jij?

Partyspellen waarbij je aan het denken wordt gezet, vind ik het leukst. Maar wat voor type partyspellen vind jij leuk en wat maken die partyspellen leuk?

De Nederlandse spellenprijs 2024!

De Nederlandse spellenprijs 2024!

Wij mochten mee naar de uitreiking van de Nederlandse spellenprijs. En daarom nemen wij jou mee in hoe zo’n dag verloopt en welke spellen de beste Nederlandse spellen van 2024 genoemd mogen worden.

Uitnodiging

Allereerst werden we uitgenodigd voor de Nederlandse spellenprijs in het Oude Ambachten en Speelgoed Museum in Terschuur. Een superleuke en bijpassende locatie om bekend te maken welke spellen het beste Nederlandse spel van het jaar worden. Tijdens de inloop kan je al gezellig met elkaar over de spellenhobby hebben. Zo hebben wij al een praatje gemaakt met Rick van Bordspelwereld, Erwin Broens van Bordspeler en Ruud Nederpelt van Amsterdam Board Game Design.

Tekst gaat door onder de afbeelding >

Rick van Bordspelwereld met Christiaan | Foto: Isabel

De inloop

Maar dan begint het! Eerst wordt een korte introductie geleverd over waar de spellen aan moeten voldoen. Belangrijkste criteria is dat het spel in het Nederlands is uitgebracht en in de periode van juli het voorgaande jaar tot en met eind juni het huidige jaar. Daaruit wordt er door de elfkoppige jury een selectie gemaakt, deze spellen heten ook wel de genomineerde spellen. Dit zijn 3 spellen per categorie en voor alle genomineerde spellen zijn de uitgevers aanwezig bij deze uitreiking.

Familiespel van het jaar: Sky Team

Eerst wordt er begonnen met het beste familiespel. Dit zijn spellen die makkelijk te leren zijn en ook interessant voor de gehele familie. Genomineerd zijn Sea Salt and Paper, Sky Team en Trekking Through History. Allemaal stuk voor stuk toppers, maar net zoals de Spiel des Jahres wist ook hier Sky Team van 999 Games de winst te pakken. Dit is ook meer in de trend van de laatste jaren van coöperatieve en tweespelerspellen. Ook wij op Bordspellencafe zijn hier groot fan van.

Tekst gaat door onder de afbeelding >

De genomineerde Familiespellen | Foto: Isabel

Kennersspel van het jaar: Forest Shuffle

Daarna gaan we door naar de Kennersprijs. Dit zijn spellen die iets meer body hebben. Deze spellen zijn wat lastiger onder de knie te krijgen. De genomineerde spellen zijn Cat in de Box, Forest Shuffle en Het Witte Kasteel. Hier is Forest Shuffle van Lookout games in de prijzen gevallen. Ook over Forest Shuffle en Het Witte Kasteel hebben we over geschreven.

Tekst gaat door onder de afbeelding >

De genomineerde Kennersspellen | Foto: Isabel

Expertspel van het jaar: Sabika

De laatste prijs gaat naar het beste expertspel. Expertspellen zijn spellen die veel plan- en denkvermogen vragen van de spelers. Genomineerd voor deze categorie zijn Ratten van Wistar, Spirit Island en Sabika. De laatstgenoemde, Sabika van Keep Explorer Games, heeft deze prijs weten te pakken.

Tekst gaat door onder de afbeelding >

De genomineerde Expertspellen | Foto: Isabel

Afsluiting

De presentatrice Eefke Boelhouwers heeft deze uitreiking in goede banen weten te leiden. Na afloop was er genoeg tijd om de winnaars te feliciteren en het gesprek aan te gaan met diverse uitgevers. Volgend jaar is het jubileumjaar, want de Nederlandse Spellenprijs bestaat dan 25 jaar!

Wat vind jij?

Alle spellen die dit jaar gewonnen hebben, zijn allemaal toppers. Maar wat vind jij? Welk spel had jij het liefst als winnaar gezien?

Cascadia – het spel voor iedereen

Cascadia – het spel voor iedereen

Dit jaar heeft Sky team de Spiel des Jahres gewonnen. Cascadia heeft diezelfde prijs ook gewonnen in 2022. Een Spiel des Jahres winnen is echt wel iets groots en wordt door menig spelfanaat als belangrijk gezien. Waarom heeft Cascadia zo’n prestigieuze prijs als de Spiel des Jahres gewonnen?

Tekst gaat door onder de afbeelding >

Christiaan is het regelboek aan het lezen en sorteert de tegels voor zich.
Hoeveel tegels moeten eruit in dit spel? | Foto: Isabel

Hoe speel je Cascadia?

In Cascadia creëer je een landschap vol met bossen, bergen, prairies, moerassen en rivieren. In die leefgebieden plaats je dieren. Elke beurt pak je een tegel en een dierenfiche, eerst leg je de tegel aan jouw gebied en daarna het dier op één van je tegels voor je. Wie de grootste gebieden creëert en wie de dieren op de juiste plekken plaatst, zal de meeste punten scoren en het spel winnen.

De dieren zullen elk spel weer op een andere manier punten scoren, maar ze hebben allemaal een bepaald thema. Zo willen de zalmen in een keten van elkaar zwemmen, de beren in kleine groepen en de vossen omringd worden met veel verschillende dieren. Buizerds willen allemaal alleen vliegen, maar elkaar van veraf in het zicht hebben en wapiti’s willen in een formatie staan.

Tekst gaat door onder de afbeelding >

De dieren kaarten met fiches naast elkaar. Van links naar rechts: Buizerd, Wapiti, Zalm, Vos en Beer.
De dieren in Cascadia | Foto: Isabel

Uitdagende puzzel

Die dieren op de juiste plek krijgen is een leuke puzzel, want op iedere tegel staan dieren gedrukt en dat zijn de enige dieren die op de tegel mogen. Dit zorgt ervoor dat je voor de dieren de tegels ook op de juiste plek moet leggen. Echter leg je de tegels niet alleen op de juiste plek voor de dieren, maar ook om de leefgebieden zo groot mogelijk te maken. Je grootste gebied van tegels over ieder leefgebied scoort punten.

Het is moeilijk om elke tegel op de perfecte plek te leggen en soms moet je kiezen tussen de dieren of de leefgebieden. Elke tegel mag je overal neerleggen en dat maakt deze puzzel voor iedereen toegankelijk. Kan de keten zalmen niet verder groeien, dan ga je toch gewoon verder met de beren.

Tekst gaat door onder de afbeelding >

Bijna het eindresultaat van een potje Cascadia. Christiaan kiest een tegel om aan zijn gebied te leggen en Isabels gebied staat er mooi op.
Bijna eindresultaat | Foto: Isabel

Wat is zo bijzonder aan Cascadia?

De ene groep zal dit als een lekker weglegspel spelen en de ander maakt er een heel efficiënte puzzel van. Zoveel spellen doen dit, maar ook zo veel spellen zijn net niet interessant genoeg of maken het te ingewikkeld. Cascadia is een ideale combinatie van een leuk thema met een goed uitgewerkt spelmechanisme. Spiel des jahres winnaars zijn vaak de perfecte ‘normale’ spellen, wat een gemiddelde speler of familie leuk vindt. En zo ken ik ook weinig mensen die nee zeggen als ik Cascadia voorstel. Ik kan mij dus wel bedenken waarom ze deze prestigieuze prijs gewonnen heeft.

Wat vind ik ervan?

Cascadia speel ik altijd met plezier. De puzzel en de keuzes zijn uitdagend en leuk. Ik kan dit met iedereen spelen en doe dit ook graag. Wat je doet voelt logisch, waardoor de uitleg van het spel snel en kort is. En toch vind ik het moeilijk om overweldigend enthousiast over Cascadia te zijn. Dat is een gek verschijnsel voor een spel die ik waarschijnlijk of misschien 30 keer gespeeld heb en dat maar niet verveelt. Maar doordat het zo solide is, zitten er ook niet echt gouden randjes aan het spel.

Het minpuntje voor mij is wel de spelersinteractie. Je hebt weinig invloed op de ander, de invloed die je hebt is meestal op geluk of door het gewoonweg beter te doen dan je tegenspelers. De interactie is precies wat Yorom en ik in Harmonies missen en toch zal ik Cascadia eerder aanbevelen dan Harmonies. Puur omdat als er negatieve interactie ontstaat (je tegenspeler pakt per ongeluk een tegel voor je neus), je in Cascadia een nieuwe mogelijkheid krijgt om op andere manieren punten te sprokkelen.

Tekst gaat door onder de afbeelding >

Het spel is over en Christiaan telt de punten op van alle dieren en daarna leefgebieden.
Punten tellen! | Foto: Isabel
Review inladen…

Mijn beoordeling

Gameplay: Een goed spel met leuke puzzelelementen en keuzes. Elk spel is weer anders door de verschillende varianten van de dieren. Echter doet het niet iets extra, wat voor nieuwe spelers zeker een pluspunt is, maar voor veelspelers niet lang interessant blijft.

Speelbaarheid: Er zijn niet te veel keuzes en je kan deels van tevoren plannen hoe jouw beurt eruit ziet. De stappen per beurt zijn ook niet veel en dit alles maakt dat het spel een snel verloop heeft.

Vormgeving: Je legt een mooi natuurgebied op tafel en er is veel gelet op gebruiksvriendelijkheid. De artwork spreekt mij persoonlijk iets minder aan en doet net wat onder voor alle mooie spellen die nu op de markt verschijnen.

Duurzaamheid: Door de verschillende dierkaarten zijn er meerdere manieren om punten te scoren. De beschikbaarheid van de dieren en tegels zorgen ervoor dat je elk spel iets anders doet.

Interactie: Het wegpakken van de tegels en dierenfiches gebeurt op een regelmatige basis. Dit is vaak een negatieve interactie, maar je ziet dit wel aankomen als je kijkt naar andermans speelveld. Daarnaast is het een gevecht om wie de grootste leefgebieden heeft.

Wat ik nog kwijt wil

De interactie is voor mij het grootste minpuntje, maar daar stoor ik me niet zo erg aan bij Cascadia. Zou je toch iets meer interactie willen, dan kan je gaan voor de uitbreiding Cascadia: Landmarks. Elk soort leefgebied krijgt een bijpassend figuurtje die je op een gebied kan leggen als het gebied 7 of meer tegels groot is. Daarbij pak je een kaart en kan je meer punten scoren. Maar wees snel, want anders pakt je tegenspeler dat kaartje.

Tekst gaat door onder de afbeelding >

De doos van de uitbreiding van Cascadia genaamd Landmarks. Op de doos liggen per leefgebied, één fiche in de vorm van dat leefgebied en één scoringskaartje per leefgebied.
Uitbreiding Cascadia Landmarks | Foto: Isabel

Wat vind jij?

Cascadia speel ik het liefst met beginnende spelers, daarom wordt het ook wel een gateway game genoemd, de figuurlijke ‘poort’ naar de spellenwereld. Welke spellen speel jij het liefst met beginnende spelers?

Dit zijn de Spiel 2024 releases waar wij naar uitkijken!

Dit zijn de Spiel 2024 releases waar wij naar uitkijken!

Het is weer bijna tijd voor Spiel, de grootste bordspellenbeurs van Europa! Begin oktober nemen honderden uitgevers en ontwerpers het conventiecentrum in Essen weer over met de nieuwste spellen en demo’s! Bordspellencafe is er ook bij, en we hebben alvast een lijstje gemaakt met daarop de spellen waar wij het meeste naar uitkijken! Tijd om ze even op een rijtje te zetten.

Wist je dat er dit jaar meer dan 1000 nieuwe titels aangekondigd zijn voor Spiel? Je kan ze hier allemaal alvast bekijken.

De drie spellen waar Yorom naar uitkijkt

Dit is nu mijn vierde keer Spiel, en ik kijk hier al een half jaar naar uit. De eerste keer ben ik in mijn eentje gegaan, maar nu heb ik gelukkig drie vrienden mee die ook heel enthousiast zijn. Het is altijd weer een soort wilde road trip waarvan ik thuis kom met tassen vol bordspellen – wat wil een man als ik nog meer?! Het gaat wel raar zijn om mijn vrouw en kind een heel weekend niet te zien (vooral omdat mijn zoontje nog zo jong is), maar soms moet je even op vakantie. Ik heb er in ieder geval heel veel zin in! Maar goed, tijd om over games te praten. Van welke dozen karton krijg ik nu al het water in de mond?

Artikel gaat verder na de afbeelding >

Yorom met een van de standhouders van Sheep Showdown: What the Flock.
Yorom op Zuiderspel | Foto: BordspellenCafe.nl

1. Flamme Rouge: Grand Tour (van Lautapelit.fi)

Retrieving and displaying data from https://boardgamegeek.com/xmlapi2/thing?id=323232

Grand Tour is de derde uitbreiding voor Flamme Rouge, een van mijn persoonlijke favorieten. Naast dat je nu een langer toernooi met unieke player powers kan spelen, heb je in deze uitbreiding ook wilde nieuwe stukken voor meer verschillende circuits. Ik heb jaren geleden over deze uitbreiding gehoord op een podcast, en sindsdien ben ik met ingehouden adem aan het wachten tot ik de doos eindelijk in mijn knuistjes mag houden. Vorig jaar heb ik al naar een prototype kunnen kijken, en dat beloofde heel veel goeds. De rotondes in deze uitbreiding gaan alleen maar hoofdpijn genereren voor mensen, en ik kan niet wachten.

2. ito (van Arclight Games en Arcane Wonders)

Retrieving and displaying data from https://boardgamegeek.com/xmlapi2/thing?id=327778

ito is een spel waar ik al twee jaar naar op zoek ben. Het is eigenlijk een combinatie tussen twee party spellen waar ik dol op ben: The Mind, en Wavelength. Iedereen krijgt een getal tussen de 1 en de 100, en je moet al die getallen in oplopende volgorde uitspelen. Om dat te doen, mag iedereen één hint geven over hun getal op basis van een categorie (bijvoorbeeld “dieren die het meest op huishoudelijke voorwerpen lijken”). Ik kan. niet. wachten. De enige versies die ik hiervoor kon vinden, waren in het Japans (en ik blijk daar heel slecht in te zijn). Ik kan gewoon niet wachten om ruzie te maken over of een papegaai meer op een huishoudelijk voorwerp lijkt dan een capybara, en waarom dat dan zo is. ito is, denk ik, voor mij in het bijzonder gemaakt.

3. Rebirth (van Mighty Boards)

Retrieving and displaying data from https://boardgamegeek.com/xmlapi2/thing?id=417197

Rebirth is een van de 33 nieuwe Knizia spellen die op deze Spiel uitkomt, en deze ziet er het meest veelbelovend uit. Je moet hier (net als in andere klassieke Knizia spellen) met behulp van tegels proberen om vakjes op het bord te omsingelen of op te vullen. Daar kan je dan weer op verschillende manieren punten mee scoren. Die beschrijving klinkt niet zo heel boeiend, maar ik kan er niet veel meer van maken dan dat. Voor mij klonk het vooral als een spicy combinatie van Blue Lagoon en Samurai, twee van mijn favoriete Knizia spellen. Ik kan dan ook niet wachten om deze te proberen! Plus, ik wil graag een uitgever promoten die iets anders gebruikt dan plastic in de productie van z’n spellen. Alle miniaturen zijn van Re-wood, een soort hout restproduct – een hele goede stap, me dunkt.

Eervolle vermeldingen?

Wel duizend, denk ik. Ik ben nu al maanden spellen op mijn verlanglijst aan het zetten, om ze er vervolgens weer af te halen, en er dan weer op te zetten… Ik gok dat de échte speurneuzenlijst pas vijf minuten voordat ik de beurs in loop af is. Deze staan er echter al langer op!

  • Ratjack klinkt als een hilarische spin op Blackjack, ook al klinkt de naam heel suggestief.
  • Lifeboats krijgt eindelijk een nieuwe versie, en ik ben benieuwd of ik deze leuker ga vinden dan Zoo Vadis.
  • Tinco klinkt heel interessant, al snapte ik niet zo veel van de beschrijving.
  • The Yellow House klinkt als een fascinerede twee-speler take op Maskmen, een fantastische trick taker.
  • Tea Garden ziet eruit als mijn soort eurogame; simpele acties met veel consequenties.
  • En ik wil ook graag eens Unconscious Mind uitproberen voordat ik daar een smak geld aan uit moet geven. En dan ook graag de Engelse versie, aangezien die niet een taalfout in z’n titel heeft.

En verder is het vooral even aankijken. Er zijn wel grote Eurogames (zoals Galileo Galilei, of Minos) die ik wil proberen als de mogelijkheid zich aandient, maar ik ga er niet wakker van liggen als dat niet lukt. Hetzelfde voor de velen trick taking games die er weer te vinden zijn; ik ga kijken wat ik te spelen krijg, maar ga er niet wakker van liggen als het niet lukt. Dit jaar gaan we voor zo veel mogelijk duurzaamheid!

Artikel gaat verder na de afbeelding >

De top drie van Yorom | foto: Lautapelit.fi, Arcane Wonders, Mighty Boards

De drie spellen waar Christiaan naar uitkijkt

Ik gok dat dit mijn 6e keer is. Elke keer weer met een andere groep en het worden steeds meer dagen. Sinds vorig jaar ga ik 4 dagen met mijn vriendin Isabel (onze Flip tekenaar). We (lees: vooral ik) worden zo enthousiast dat we allemaal lijsten doornemen, zo hebben wij ook de meer dan 1100 items van de Essen Preview list doorgespit. Dit zijn de crème de la crème, tenminste dat vind ik.

Isabel en Christiaan in Praag

1. Castle Combo (van Catch up Games)

Retrieving and displaying data from https://boardgamegeek.com/xmlapi2/thing?id=416851

Castle combo is een combo spelletje waar je 9 kaarten in een grid van 3×3 plaatst. Voor een kaart betaal je de kosten, plaats je de kaart, voer je de actie uit en aan het einde van het spel is die punten waard. Dat 9 keer en je scoort de punten. Door op de juiste plek en slimme combinaties te maken scoor je veel punten. Stiekem heb ik deze gespeeld op BoardGameArena, maar fysiek spelen is toch een stukje beter. Het wordt veel vergeleken Faraway, waar je 8 kaarten in een rij plaatst. Toevallig ook van dezelfde uitgever!

2. Tea Garden (van Albi)

Retrieving and displaying data from https://boardgamegeek.com/xmlapi2/thing?id=422042

Tea Garden gaat helemaal om de thee, een thema die je steeds iets meer ziet naast de koffie. Je verzamelt theeblaadjes en als je ze fermenteert dan worden ze meer waard, zoals de druiven en wijnen in Viticulture. Nu is de basis een deckbuilder. Waarbij je kaarten combineert om je acties sterker te maken. Kaarten die je koopt komen meteen in je hand, maar je kan niet meer dan 4 acties per ronde doen. Daarbij ziet dit er ook nog eens zo kleurrijk uit, dus ik ben verkocht.

3. Bomb Busters (van Pegasus Spiele)

Retrieving and displaying data from https://boardgamegeek.com/xmlapi2/thing?id=413246

In Bomb busters moet je als team een bom ontmantelen door draadjes met dezelfde waarde door te knippen. Je ziet alleen jouw eigen draadjes, maar kan jij deduceren welke je moet doorknippen van je teamgenoten? Je weet dat ze op volgorde staan, maar je weet niet bij welke buurman de 3 ligt. Er zitten 66 verschillende puzzels in de doos, waarbij de moeilijkheidsgraad steeds verhoogt wordt. Ben je gek op deductie en party spellen, kijk dan zeker even bij Pegasus Spiele.

Eervolle vermeldingen?

Dit zijn dan ook de spellen waar we het meeste naar uitkijken. Toch zijn er nog genoeg spellen die op het ‘misschien’ lijstje staan. Isabel en ik maken een kaart van de hallen om zo onze route uit te stippelen. Zo kunnen we zoveel mogelijk spellen spelen in een korte tijd. Want voordat je het weet, is het alweer voorbij.

Artikel gaat verder na de afbeelding >

De top drie van Christiaan | foto: Albi Games, Catch Up Games, Pegasus Spiele

De drie spellen waar Martijn naar uitkijkt

Jahaa! We mogen ons weer 4 dagen onderdompelen in alles wat met bordspellen te maken heeft! Ik ben al lang de tel kwijtgeraakt en heb geen idee de hoeveelste keer dit wordt. Vroeger ging ik als groentje altijd één dag met vrienden, maar de laatste 5 jaar mag ik alle dagen spellen uitleggen voor Studio Infinitus en dat is super leuk! ’s Ochtends loop ik snel een rondje voordat de beurs open gaat en af en toe een uurtje tussendoor. Waar ik écht de nieuwe releases ontdek is in de lobby van het hotel. Gamers everywhere en tot diep in de nacht nieuwe releases uittesten.

Kom ook gezellig langs and say hi: Hal 5 E230 (tegenover iello).

Artikel gaat verder na de afbeelding >

Foto: Martijn

1. Rock Hard: 1977 (van Devir)

Retrieving and displaying data from https://boardgamegeek.com/xmlapi2/thing?id=402679

Ik heb vroeger gitaar gespeeld in een folk metal band en ik moet eerlijk zijn: deze kwam op mijn wishlist door de foto’s. Toen ik die zag had ik meteen besloten dat ik aan die knoppen van de gitaarversterker moet draaien. En: ik ben me in het spel gaan verdiepen en kwam ik er achter dat het een hele toffe worker placement game moet zijn waarbij je als manager van een band er alles aan moet doen om die muzikanten succesvol te laten zijn. Devir games stelt je nooit teleur en met dit spel waar het thema vanaf druipt sta ik als één van de eersten in de rij.

Ik moet me er nog wel op voorbereiden dat het waarschijnlijk een lichter spel is dan dat ik normaal zou zoeken. Er wordt gesproken over ‘lichter dan Het Witte Kasteel’, maar dat komt vast goed. De verschillende karakters hebben ieder hun eigen player powers en gebeurteniskaarten zorgen voor willekeur in het spel. Ik kijk er in ieder geval naar uit!

2. Galileo Galilei (van Frosted Games)

Retrieving and displaying data from https://boardgamegeek.com/xmlapi2/thing?id=393333

Galileo Galilei is gemaakt door Tomáš Holek en waar kennen we die ook alweer van? Inderdaad, nog nergens van, maar naast Galileo Galilei staat zijn SETI bovenaan in de hotness en Tea Garden (die Yorom hierboven noemt) is ook van hem. Galileo Galilei tikt een aantal van mijn boxjes aan: Rondel systeem, action upgrading, unique player powers én (wederom) het thema & en de artwork.

In Galileo Galilei ben je een wetenschapper en is het je doel de hemel in kaart te brengen, maar let op want de Spaanse Inquisitie heeft het nog niet zo met wetenschap en wil je vervolgen. In je beurt richt je jouw telescoop (ja, je hebt echt een draaiende telescoop!) naar een actieplek waarvan je zelf invloed hebt op de volgorde. Je hebt actiepunten door middel van dobbelstenen en kan je tijdens het spel. In Galileo Galilei kan je dus lekker je eigen spel opbouwen, plannen naar goede acties en om zo goede combinaties maken.

3. AI Space Puzzle (van Portal Games)

Retrieving and displaying data from https://boardgamegeek.com/xmlapi2/thing?id=383064

Deductiespellen trekken mij altijd aan. Turing Machine en ArcheOlogic zijn top om tegen elkaar te puzzelen! En ook asymetrisch zoals Mind MGMT: The Psychic Espionage Game, maar ook eenvoudiger met Mr. Jack trekt mij heel erg. Een dan nu een goed samenwerkspel in de vorm van AI Space Puzzle. Eén speler speelt de Artificial Intelligence die alleen maar kan communiceren door fiches neer te leggen, de rest moet achterhalen waar hun astronauten in het ruimteschip moeten staan om te kunnen evacueren. De enige informatie die je daarover hebt zijn die fiches die blijkbaar heel bewust in een patroon op tafel zijn gelegd…

Eervolle vermeldingen?

Er is zoveel nieuws dat het lastig is om in een top 3 samen te vatten. Voor het gemak heb ik daarom de spellen waar ik al via Kickstarter (of pre-orders) mijn geld naartoe gesmeten heb niet meegenomen, maar ze zijn zeker de moeite waard:

  • Ada’s dream: een medium heavy euro game met dobbelstenen en actierondel;
  • Explorers of Navoria: Actieselectie en set collection op een heel vrolijk bord;
  • Luthier: Medium heavy euro game met een viool(!!!) afgebeeld op de doos. Tja, die kan je niet aan je voorbij laten gaanals violist.
  • Unconscious Mind: Weer een mid-heavy euro game waar een hoop mechanismes in samenkomen. Neemt flink wat ruimte in op tafel en een keer een bijzonder thema: Freud’s psychoanalyse over je onderbewuste.
  • Let’s Go To Japan: Een kaartspel dat je lekker in een uurtje speelt. Je plant een reis naar Tokyo en Kyoto en legt in je beurt een kaart, die een bezichtiging voorstelt, bij een dag van je reis. Als je dit goed doet levert je dat punten op door de juiste combinaties met eerdere kaarten te hebben. Daarna geef je jouw kaarten door aan de volgende speler en zo ga je door tot het spel afgelopen is. Fans van 7 Wonders opgelet dus!

Uitbreidingen zijn natuurlijk ook altijd een ding, zo neem ik sowieso die van Nucleum, Het Witte Kasteel en Sky Team mee.

Ten slotte ga ik nog op zoek naar asymmetrische spellen (daarom ook AI Space Puzzle), zo staat Legion: The Siberian Story ook op mijn watchlist. Heb jij nog goede tips voor me? Laat het me weten!

Artikel gaat verder na de afbeelding >

Dit is de top 3 spellen waar Mmaartijn naar uitkijkt. De voorkant van de dozen is er op afgebeeld.
De top drie van Mmaartijn | foto: Devir, Pink Troubadour, Portal Games

De drie spellen waar Melt naar uitkijkt

Ondanks dat ik een toffe bordspellenwebsite heb opgezet, ben ik nog nooit bij SPIEL geweest. I know… Crazy, right? Ik heb me daarom flink verdiept in wat ik kan verwachten van de beurs, maar ga me vooral laten verrassen. En het zal mijn trouwe lezers vast niet verbazen: ik ga op zoek naar nieuwe Social Deduction spellen!

Auteur Melt tussen de tien bordspellen uit dit artikel. Hij steekt tien vingers op, één voor elk bordspel dat in dit artikel wordt getoond.
Foto: Melt | BordspellenCafe.nl

1. Potato Tomato (van Four Comma Game)

Retrieving and displaying data from https://boardgamegeek.com/xmlapi2/thing?id=420700

Een rivaliteit tussen tomaten en aardappels? I’m all for it. Potato Tomato is een hidden-role blufspel, met een gezond thema. Want we weten allemaal wat het beste gerecht is: Baked Potato! Tomato!

Beide teams doen er alles aan om elkaar te saboteren. Jouw missie is om de rollen van andere spelers te onthullen. Zodra alle rolkaarten van een enkele speler zijn onthuld, wordt die speler – en iedereen in hetzelfde team – uitgeschakeld.

Deze gaat hoe dan ook mee naar huis!

2. Intent to Kill (van Hobby World)

Retrieving and displaying data from https://boardgamegeek.com/xmlapi2/thing?id=409572

Intent to Kill is een detective-noir spel waarin je als moordenaar of detective aan de slag gaat. De moordenaar plant zorgvuldig bewijsmateriaal, dat de detective verzamelt om de dader te ontmaskeren. Een tegen velen! Ik heb nu al zin om als moordenaar kneiter-hard te liegen en heel hard mee te zoeken naar de moordenaar.

Als ik de uitgever mag geloven, wordt het spel als maar leuker naarmate je het vaker speelt. Met een vaste club op de donderdagavond gaat dat vast goedkomen!

3. The Lie (van Devir)

Retrieving and displaying data from https://boardgamegeek.com/xmlapi2/thing?id=423677

Van wat ik ervan begrijp, krijg je kaarten die aan beide kanten een andere kleur of waarde hebben. Je speelt je kaarten, en wil zo snel mogelijk alle kaarten op tafel krijgen. Maar alleen de speler met de hoogste score wint het spel.

De afgelopen tijd heeft Yorom me een aantal kaartspellen laten zien, en ik heb het idee dat dit kaartspel volledig in mijn straatje past. Ik ben zeer benieuwd!

Eervolle vermeldingen?

Kijk, een top 3 is ook maar het puntje van de ijsberg. Ik weet bijna zeker dat ik op Spiel een hoop nieuwe uitgevers ga ontdekken. En laten we eerlijk zijn, ik ga met een budget naar Spiel. Maar daar ga ik me bijna zeker niet aan houden… Dat gezegd hebbende:

  • Obscurians. Social Deduction zonder te liegen? Ik ben zeer geintrigeerd!
  • Millions of Dollars. De tweede editie, waarbij je elke vorm van “samenwerken” mag toepassen.

Artikel gaat verder na de afbeelding >

De top drie van Melt
De top drie van Melt | foto: Four Comma Games, Hobby World, Devir

Wat kan je hiervan meenemen?

Het is geen verrassing dat we met 1000 nieuwe titels een hoop verschillende titels voorbij zouden zien komen! Opvallend is dat we allemaal een verschillende smaak hebben, maar dat er toch puntjes overlappen! Tea Garden komt vaak terug (ook bij de mensen achter de schermen!), net als ito, Unconscious Mind en de nieuwe uitbreiding voor Flamme Rouge! Deze Spiel is een uitzonderlijk jaar voor mensen die van trick-takers en grote Eurogames houden, of als je van kleine kaartspellen zoals Mini Dinosaur houdt (waar wij hier een review van hebben)! Voor elk wat wils, dat staat buiten kijf.

Na Spiel gaan wij natuurlijk hard aan de slag om je alles te vertellen over wat we gezien, gespeeld, geproefd en geroken hebben, dus houd onze website alvast goed in de gaten! Wij hebben er in ieder geval veel zin in. Zien we je daar?

World Wonders – Bezoek ze op je bordje!

World Wonders – Bezoek ze op je bordje!

Als ik ergens gek op ben, zijn het spellen waar ik mijn ruimtelijk inzicht mag gebruiken. Tegellegspellen als Patchwork en My City doen het goed bij mij. Combineer dat met wereldwonderen en een paar leuke spelelementen, en je krijgt een spel dat ik móét spelen! En alhoewel ik de Duitse versie heb, maakt dat het spel niet minder mooi van.

Hoe speel je World Wonders?

In World wonders bouw je als het ware jouw eigen stad. Je bouwt wegen, waar je districten en monumenten aanbouwt. Iedere ronde heb je zeven goud om te besteden. Zodra je geen goud meer hebt, doe jij niet meer mee voor die ronde. Je wegennet uitbreiden kost bijvoorbeeld één goud, en de grootte van je districten bepaalt hoeveel je daarvoor moet betalen. Dan zijn er nog de monumenten, waar een aantal wereldwonderen tussen staan. Die zullen over het algemeen de meeste punten opleveren, maar die kosten al je goud en daarbij eindigt ook je ronde. Het spel eindigt na tien rondes, of nadat iemand’s bevolking een bepaalde omvang bereikt heeft.

Monumenten

World Wonders is een tegellegspel zoals je er meer kent, aangezien je punten scoort voor wat je bouwt. Het goud-systeem brengt echter iets verfrissend met zich mee. Je wilt elke ronde het liefst een monument kopen, en dan ook nog eens voor zo min mogelijk goud. Een monument wil je nooit te vroeg kopen, want dat is inefficiënt. Maar als je te lang wacht, pakt iemand anders die wel voor je weg! Die dynamiek is interessant, en zie ik in niet in veel andere spellen.

Het bouwen in dit spel is ook interessant. Wegen bouw je aan wegen. De districten bouw je aan die wegen of aan dezelfde kleur district. Bij ieder monument is een andere bouwvoorwaarde verbonden. Eerst kijk of je het op land of op zee moet bouwen. Het aquaduct bouw je bijvoorbeeld over water heen. Dan kijk je waar je het aan moet bouwen. De Chinese Muur moet je bijvoorbeeld naast een natuurlijke grondstoffen, een weg en een woondistrict bouwen. Die puzzel maakt dit spel zo interessant. Je ziet namelijk ook bij andere spelers of zij dat monument kunnen bouwen. Als je dan dat monument bouwt, mag je ook meteen zo’n mooi hout figuurtje in je stad zetten.

Lees verder onder de afbeelding >

De monumenten van World Wonders op een rij. Je ziet van links naar rechts Chichén Itzá, Machu Picchu, Parthenon, Ankhor Wat, Colosseum, Aquaduct en Petra.
Wereld Wonderen | Foto: Christiaan

Wat vind ik ervan?

World wonders is een goed spel en ook nog eens leuk om te spelen. Het onderscheidt zich van andere soortgelijke spellen door het goud-systeem. Daarnaast zorgen die monumenten voor leuke interactie tussen de spelers. De puzzel om die monumenten zo efficiënt mogelijk te bouwen is qua moeilijkheid ook precies goed. Wanneer je het monument bouwt, krijg je een mooi houten figuurtje in je stad. Dat geeft dit spel toch wel een extra puntje, want de meeste tegellegspellen zijn niet erg mooi en het oog wil ik ook wat.

Nu heb je niet alleen interactie met de monumenten, maar eigenlijk met alles wat je koopt. De districten, de straten en eventuele torens zijn allemaal beperkt beschikbaar. Je wilt zo snel mogelijk aan de beurt zijn om zoveel mogelijk optimale tegels te kunnen bouwen. Daardoor krijg je ook een gevecht om de startspeler te worden. Dat kost echter wel geld en tijd, die je liever aan iets anders besteed.

Het thema is leuk en passend aangezien je een welvarende stad wilt bouwen. Er zitten dan ook veel subtiele thematische elementen in. Allereerst natuurlijk de monumenten, die als trekpleisters voor je stad werken. Daarnaast ook de diverse districten die je wil bouwen voor diversiteit in je stad. Daar krijg je dan weer verschillende grondstoffen van en met die grondstoffen krijg je weer meer bevolking en punten. World Wonders had uiteindelijk ook net zo goed Veggie Garden genoemd kunnen worden, waarbij je diverse groentes plant, maar goed. Ondanks dat het thema opgeplakt aanvoelt, werkt het toch.

Met wie speel je dit?

De spelervaring bij World Wonders loopt ver uiteen afhankelijk van je spelersaantal. Met twee spelers heb je minder wachttijd en heb je minder concurrentie op de monumenten. Waar veel spellen met twee spelers nog competitiever zijn, vind ik dat bij World Wonders meevallen; het wordt juist minder. Je voelt meer rust en hoeft dus ook tegelijk minder lang na te denken.

Daarentegen zit je elkaar bij vijf spelers steeds in de weg. Dat zorgt ervoor dat je langer moet nadenken. Bijkomend nadeel is dat bij vijf spelers de monumenten opraken en dat is wel jammer voor een spel wat veelal draait om die monumenten. Ik zou World Wonders dan ook eerder met minder spelers doen, waarvan drie of vier spelers mij de leukste ervaring geeft.

Mijn beoordeling

Review inladen…

Gameplay: World Wonders geeft een leuke twist vergeleken met andere tegellegspellen. De economie in het spel werkt goed, helemaal in combinatie met de monumenten. Hierdoor moet je goed timen en dus keuzes maken welke districten en monumenten je koopt. Maar ook op welk moment. Daarbij geven de monumenten voorwaarden om ze te bouwen en zorgt dat voor een leuke puzzel.

Speelbaarheid: Met minder spelers speelt World Wonders een stuk sneller. Maar als je dit met 5 spelers speelt, duurt het spel een stuk langer. Dit komt doordat je keuze afhankelijk is wat de speler voor je doet. Hoe meer spelers, hoe vaker een tegenstander je dwarsboomt.

Vormgeving: Dit spel ziet er geweldig uit met de houten monumenten. Je kan er niet omheen en geeft dit spel een thematische touch. De rest van de illustraties passen ook goed bij het spel, maar is wel standaard voor een spel over de oudheid.

Duurzaamheid: Elke keer dat je World Wonders speelt is het een beetje anders. Echter ga je door de hele monumentenstapel heen met meerdere spelers en dat is toch jammer als dat de kern van het spel is. Nu zijn er andere mogelijkheden om het spel herspeelbaarheid te vergroten. De borden zijn dubbelzijdig en elk bordje is een beetje anders. Je kan ook nog met doelkaartjes spelen.

Interactie: Op je eigen speelbord heb je geen interactie. Echter zit er veel interactie in het kopen van de tegels. Wanneer je de tegels koopt en ook kan je goed aan zien komen wanneer een tegenstander een monument voor je weg kan kapen. Hoe lang wacht je dan om Machu picchu te bouwen? Kortom het geeft de spanning wat interactie zo leuk maakt.

Lees verder onder de afbeelding >

Het overzicht aan het einde van een tweespelerspel World Wonders, van boven bekeken.
Einde tweespelerspel | Foto: Christiaan

Wat wil ik nog kwijt?

Ik ben echt gek op houten figuurtjes zoals meeples in plaats van plastic mini’s. Daarom vind ik het dan ook extra mooi hoe de steden eruit komen te zien aan het einde van het spel. Nu komt er deze zomer een uitbreiding uit met weer wat meer monumenten. Naast dat het iets meer herspeelbaarheid geeft, denk ik ook dat dit het probleem oplost met 5 spelers waar de monumenten opraken.

En wat denk jij?

Nu ben ik benieuwd welk spel jouw favoriet is met tegels leggen? En in hoeverre maakt de artwork uit om een tegellegspel leuk te vinden? Mijn ervaring lijkt dat minder uit te maken bij dit soort spellen tot ik dit spel speelde.