Ik kwam Vegetable Stock jaren geleden en passant tegen in een bordspellenwinkel in Kopenhagen. Ik was daar met werk, mee met wat op dit moment de meest desastreuse excursie van mijn onderwijs carrière is, en heb toen veel te veel geld uitgegeven aan bordspellen. Intussen heb ik Vegetable Stock al tientallen keren gespeeld, met niet één misser. En nu, met een uitgave die je daadwerkelijk gaat kunnen kopen, is het tijd voor een review van Vegetable Stock. Ik gok dat je de score al kan raden, maar gelukkig praat ik ook over waarom. Hoog tijd om te kijken naar Vegetable Stock.

Artikel gaat verder na de afbeelding >

Hoe speel je Vegetable Stock?

Ah, jij wilt leren hoe je de groenten-aandelenmarkt kan beïnvloeden? Gelukkig ben je dan aan het juiste adres! Dit spel is doodsimpel. Elke beurt worden er kaarten gelijk aan het aantal spelers plus één open op tafel gelegd. Op elk van die kaarten staan drie groentes; óf drie keer dezelfde, óf twee keer dezelfde en een derde die anders is. Alle spelers pakken dan om de beurt één kaart, en draaien die dicht om in hun aandelen portfolio te bewaren. Je weet wel, aandelen in tomaten enzo. De kaart die over blijft, zorgt ervoor dat de groentes die op die kaart staan waardevoller worden. En natuurlijk wil je de waarde van al je aandelen naar de maan laten schieten, toch?

Het gevaar in Vegetable Stock zit hem erin dat je kaarten ook té waardevol kunnen worden. Groentes waarvan de waarde boven het maximum uit schiet, kelderen weer terug naar nul. Je probeert tijdens het spelen dus op te letten dat jouw groentes niet op een onfortuinlijk moment blijven liggen, aangezien je dan al je punten voor dat spel weer kwijt bent. En dat zijn de regels voor Vegetable Stock. Een spel over groente. Maar eigenlijk over aandelen. Maar eigenlijk over groente. Maar eigenlijk over aandelen.

Artikel gaat verder na de afbeelding >

Wat is daar bijzonder aan?

Vegetable Stock speelt bliksemsnel, maar je bent in die tijd ook wel echt iets aan het doen. Het spel is na zes rondes voorbij, waarna je punten gaat tellen. Maar in de tussentijd wordt er geroepen, mensen proberen verbondjes te smeden om waardes te beïnvloeden, en je ziet de waarde van je kaarten stijgen, een krater in dalen en toch weer het beste worden. Het is een spel met veel momenten, terwijl het vederlicht is qua regels.

En dat, terwijl het toch meer diepgang heeft dan je denkt. Ik ga niet doen alsof Vegetable Stock evenveel zware keuzes heeft als Twilight Imperium, maar je kan daadwerkelijk licht strategisch handelen. De keuze tussen de kaarten die je mag pakken, is vaak toch een stuk interessanter dan het lijkt. Vooral als je een beetje op de wip zit! Ik kan altijd erg smullen als ik iemand zie peinzen naar drie kaarten, om vervolgens de stilte te doorbreken met “maar dan gaan ze sowieso mijn tomaten opblazen”. De waarde wordt beïnvloed door de kaart die niet gekozen wordt, dus die keuze heeft gelijk ontzettend veel impact op iedereen’s score. Vegetable Stock heeft dus mijn favoriete soort gameplay loop: simpele acties met interessante, diverse consequenties.

Artikel gaat verder na de afbeelding >

Koning groenteboer

Ik heb Vegetable Stock inmiddels met tientallen mensen gespeeld, en het is steeds een hit. Het speelt gewoon zo soepel weg! Spelers beginnen eigenlijk al snel met het formeren van eigen clubjes rondom de groentes die ze verzamelen. Het was bij mij vaste prik dat mensen na de tweede kaart al uitspraken bezigden als “we moeten tomaat pompen!” of “luister we moeten aubergine laten crashen!”. De aandelenmarkt manipuleren was nog nooit zo gezellig.

En daarmee onderscheidt Vegetable Stock zich wel van veel spellen over aandelen; het is gezellig. Het grote voordeel is dat het aandelen sausje wat over deze broccoli heen zit eigenlijk heel dun is. Tuurlijk, je hebt ‘koersen’ die kunnen stijgen en dalen, maar de prijzen van de aandelen zijn hier gewoon punten. Je bent tijdens het spelen niet bezig met Excel spreadsheets invullen, maar kan lekker vanuit je onderbuik spelen. Dat is nou eenmaal veel toegankelijker dan spellen waarbij dat niet het geval is. Al kán je wel hard spelen, als je dat zou willen.

Alle informatie bij Vegetable Stock is openbaar, waardoor spelers die het hele spel in hun hoofd kunnen houden wel degelijk een voordeel hebben. Het is 100% mogelijk om alle info te onthouden, daardoor te weten hoeveel punten alle spelers ongeveer hebben, en op basis daarvan je keuzes te maken, mocht je dat willen. Dat kán. Ik heb zelf geen spelers aan tafel gehad die het gedaan hebben, maar ik kan me goed voorstellen dat Vegetable Stock ook erg leuk is met een tafel vol die-hards. Dan wordt het stukje overleg en table talk ineens nog belangrijker, aangezien alles verder gelijk is. Het draait dan niet meer om het overbruggen van een informatiekloof, en veel meer over het meenemen van je medespelers. En dan heb je ineens een spel dat zowel harde onderhandeling als guitig onderbuikspel is. Get you a game that can be both, lieve lezers.

Artikel gaat verder na de afbeelding >

Gameplay: Vegetable Stock weet echt het beste uit een dun stapeltje kaarten te halen. De acties zijn simpel genoeg voor een avondje spelletjes met de familie, en zijn interessant genoeg om als filler te dienen met serieuze gamers. Wat wil de mens nog meer?

Speelbaarheid: rondes Vegetable Stock vliegen voorbij, alle acties zijn interessant voor alle spelers, en je kan na twee minuten een nieuwe ronde spelen als een spelletje toch onverhoopt tegenviel. Het is niet voor niks dat we bij mij aan tafel altijd drie keer achter elkaar spelen.

Duurzaamheid: ik kan me voorstellen dat het basisspel voor mensen na verloop van tijd zijn glans verloren heeft, maar dat is voor mij na tientallen spellen nog niet het geval. Er zitten ook nog eens twee varianten bij die ik niet besproken heb, waardoor het spel ook langer leuk blijft. Waarschijnlijk niet oneindig, maar wel heel, heel lang.

Prijs/kwaliteit: er zijn niet veel spellen waar je, spel voor spel, je geld zo snel uit gaat krijgen als Vegetable Stock. De kosten zijn laag omdat je gewoon een spel kaarten gebruikt, waardoor je ook lekker snel kan beginnen en keer op keer kan spelen.

Handleiding: de handleiding is prima, al is hij op sommige momenten wel wat te beknopt. Er zijn ook maar drie spelregels, dus er kan ook niet zo veel misgaan, maar desalniettemin had ik graag wat meer ‘lucht’ gehad. Gewoon net iets meer voorbeelden of woordjes uitleg.

Vegetable Stock hoort wat mij betreft, net zoals Trio, in elke spellenverzameling thuis. Het feit dat ik nog nooit een tegenvallend potje Vegetable Stock gespeeld heb, spreekt wat mij betreft voor zich. Mensen vrágen er zelfs om bij me, wat al genoeg zegt. Vegetable Stock is één van die spelletjes die ik oprecht aan iedereen aan durf te raden, van beginner tot die-hard. Het kán gewoon niet misgaan met dit spel.

Artikel gaat verder na de afbeelding >

Wat ik nog meer kwijt wil

Ik heb het inmiddels al jaren over Vegetable Stock, en ik ben dan ook blij om te zien dat Vegetable Stock eindelijk de distributie krijgt die het verdient. Het heeft vier jaar mogen duren, maar inmiddels zijn twee uitgevers buiten Taiwan in zee gegaan met ZongGer: Arcane Wonders en de Nederlandse uitgever Studio Infinitus. De originele artwork (te zien op de versie die ik in deze review laat zien) heeft mijn overweldigende voorkeur, maar er is ook een andere versie beschikbaar met artwork die recht uit Cuphead of een Betty Boop tekenfilm lijkt te komen. Voor ieder wat wils dus, me dunkt!

Op persoonlijke noot: Vegetable Stock is één van die spellen die in een running joke is veranderd bij één van mijn vriendengroepen. Ik vind het thema van Vegetable Stock een beetje dom (want wat hebben groente en aandelen nou met elkaar te maken?), dus maak ik als ik het uitleg altijd dezelfde grap: “het gaat over groente. Maar eigenlijk over aandelen. Maar eigenlijk over groente. Maar eigenlijk over aandelen”, herhalend totdat mensen me afkappen. Mensen hadden het daarna zó naar hun zin, dat ze elke keer dat we spelletjes gaan doen weer over Vegetable Stock beginnen met “dat ging toch over aandelen?” om aangevuld te worden met “nee ik dacht over groente”, afwisselend tot iemand niet meer kan. Een goed teken, me dunkt.

Wat vind jij?

Welke spellen horen volgens jou in elke collectie thuis? Wat is jouw favoriete groente, en hoeveel zou een aandeel in die groente volgens jou wel op mogen brengen op de beurs? Vind je de originele artwork mooier, of toch de nieuwe artwork van Arcane Wonders? Laat het me weten in de comments!