Ongeacht waar je op de wereld bent, iedereen speelt spelletjes. Altijd al gedaan ook, trouwens. Archeologen vonden Senet spelen die de piramides in gegaan zijn met dode farao’s, en verspreid over Afrika vond men middelen om Mancala te spelen. Super logisch, dat mensen over de hele wereld nieuwe spellen maken. Een hoop van die spellen zijn in Nederland niet of nauwelijks te krijgen. Jammer eigenlijk, want er zitten echt pareltjes tussen! In dit artikel nemen we een kijkje naar tien import spellen die écht de moeite waard zijn, ondanks de prijs.

Maar eerst – hoe kom je aan die spellen?

1. De website van de uitgever – veel buitenlandse uitgevers verkopen de spellen die ze uitgeven ook op hun webshops! Op die manier kan je, voor een prijsje natuurlijk, toch spellen kopen die in Nederland vaak niet te krijgen zijn.
2. Gespecialiseerde websites – er zijn een aantal websites waar ik vaak kijk als ik op zoek ben naar iets specifieks. Websites zoals travel-games, Philibert of Zatu Games hebben vaak de dingen die ik zoek maar niet in Nederland kan krijgen. Mocht je echt iets zoeken, dan kan je ook bij Noble Knight kijken (al vind ik die zelf vaak te duur).
3. Amazon – ik verbaas me altijd over de dingen die ik op de Nederlandse website van Amazon kan vinden. In sommige gevallen hebben ze zeldzame, moeilijk te krijgen games voor de helft van de prijs die andere aanbieders vragen. En, je kan vaak ook op de Amazon sites van andere landen bestellen; die hebben vaak een ander beschikbaar aanbod dan de Nederlandse Amazon!
4. De Geekmarket op Boardgamegeek – de Geekmarket van Boardgamegeek is een soort internationale Marktplaats die zich alleen richt op bordspellen. Ik heb daar al veel oude, zeldzame dingen op de kop weten te tikken! Let wel, ook hier ga je waarschijnlijk de hoofdprijs moeten betalen.
5. Beurzen – uitgevers uit alle hoeken en gaten reizen af naar de grote spellenbeurzen (zoals Essen Spiel) om daar hun nieuwe games aan de man te kunnen brengen. Dat is een gok, maar wel ook een die veelal goed voor me uitgepakt heeft. Daarnaast is er op grote beurzen ook een robuuste tweedehands markt waar je ook kan gaan zoeken naar schatten!
6. Mazzel hebben op vakantie – ik heb net vaak genoeg leuke dingen kunnen vinden door gewoon aan de winkeleigenaar te vragen wat ze aanraden. Veel landen hebben een hele bruisende boardgame scene die het eigen land niet uit komt, maar waar je wel van kan proeven als je de kenners vraagt wat ze aanraden. In die zin lijkt het een beetje op zoeken naar een lokale band of een goed restaurant – dat moet je ook aan een local vragen!

Het artikel gaat verder na de afbeelding >

Een korte opmerking over crowdfunding

Veel buitenlandse uitgevers gaan nu ook via crowdfunding op zoek naar een middel om spellen buiten hun eigen land aan te bieden. Zo ben ik bijvoorbeeld aan een aantal van de spellen op deze lijst gekomen (al zijn ze nu ook gewoon online te bestellen). Ik ben altijd een beetje huiverig om mensen aan te raden om heel actief met crowdfunding bezig te gaan, omdat het meedoen aan een crowdfundingsactie ook risico’s met zich meebrengt. Ze hebben vaak vertraging, zijn prijzig en hebben ook het risico dat je nooit krijgt waar je voor betaalt. Ga dus niet zomaar blind je geld aan een onbekende uitgever doneren zonder te kijken wat ze nog meer gedaan hebben.

Een aantal van de uitgevers hieronder hebben ook via crowdfunding spellen op de markt gezet, maar die acties zijn allemaal zonder problemen verlopen. Ik zou zelf zonder zorgen nog een keer een project van ze backen, mits het spel me interessant lijkt.

Het artikel gaat verder na de afbeelding >

Nog een korte opmerking over mail forwarding services

Veel mensen die producten uit het buitenland willen kopen, lopen tegen het probleem aan dat de webshop niet naar Nederland wil verzenden. Dat kan voor verschillende redenen zijn; misschien hebben ze geen goede infrastructuur om dat te doen, of is het te duur, of hebben ze alleen de rechten gekocht om hun product te verkopen aan klanten in een specifiek land. In dat soort gevallen kan je gebruik maken van een mail forwarding service. Een mail forwarding service koopt voor jou je product in, laat het naar hun bedrijf versturen, en stuurt het vervolgens door naar jou in Nederland. Volledig legaal, maar ook iets wat ik nog nooit heb gebruikt. Er zijn online video’s die uitleggen hoe het werkt, mocht je dat interessant vinden. Ik raad het niet aan, puur omdat ik het zelf nog nooit gedaan heb. Gebruik het dus op eigen risico.

Nog één laatste opmerking

Het zal je opvallen dat de beschrijvingen van de spellen hieronder soms wat vaag zijn. Om het artikel behapbaar te houden qua lengte heb ik ervoor gekozen om me meer te focussen op hoe het voelt om deze spellen te spelen. Dat heeft als resultaat dat ik minder aandacht besteed aan de precieze regels, of hoe dingen werken. Zie dit artikel meer als een introductie, in plaats van een diepe analyse.

Met die dingen in het achterhoofd kunnen we eindelijk naar de spellen gaan kijken – laten we beginnen! Oh, en de spellen staan verder gewoon op alfabetische volgorde; dit is geen ranglijst.

Import tip 1: 12 chip trick (van Koreaanse uitgever Mandoo Games)

12 Chip Trick is een zogeheten trick-taking game, een slagenspel. Bijzonder is dat het speciaal gemaakt is voor drie spelers, en dat je pokerfiches als kaarten gebruikt. Je hebt fiches in twee kleuren, rood en groen. De 1, 2, 3, 10, 11 en 12 zijn groen, met de getallen daartussen in het rood. Tijdens je beurt speel je één fiche en kijk je wie het hoogste getal heeft gespeeld. Nou, tot zo ver niet zo bijzonder. Aan het einde van de ronde wordt het echter spicy. Alle spelers moeten namelijk de gespeelde fiches weer oppakken; die van de winnaar gaat in diens score stapel, terwijl de andere spelers hun fiche weer in hun hand doen om opnieuw te spelen.

12 Chip Trick is niet het enige slagenspel waar je de ‘gespeelde’ kaarten weer terug in je hand moet doen (dat moet bijvoorbeeld ook in 9 Lives), maar dit spel heeft nog twee kleine twists die de keuzes net weer moeilijker maken. De eerste is dat je altijd eerst een rood fiche moet pakken (als ze er zijn), en de tweede is dat je niet kan winnen als de waarde van je fiches aan het einde van de hand bij elkaar opgeteld boven de 21 zit. Die twee dingen samen zorgen voor een hoop interessante keuzes, moeilijke overpeinzingen en wilde plays. Echt een aanrader voor mensen die van slagenspellen houden!

Import tip 2: Crash Octopus (van Japanse uitgever itten)

Crash Octopus heeft, denk ik, de meest aantrekkelijke table presence van alle spellen in mijn collectie. Je doet de doos open, en het eerste wat je ziet is een bonte verzameling met felgekleurde houten voorwerpen. Je wil ze aanraken, rondschuiven, en vooral rare tableautjes mee bouwen. Dan lees je de regels, en zie je dat het de bedoeling is dat je een hand vol gekke objecten bovenop een houten koepel gooit zodat je daarna kan gaan proberen die dingen met een kleine vlag naar je nog kleinere houten bootje te schieten. Je gaat rond de tafel rennen, schreeuwen, vloeken, juichen en vooral verbaasd zijn over hoe leuk dit nauwelijks-een-spel-maar-toch-een-spel eigenlijk is.

Crash Octopus is bizar, maar daarom hou ik er juist van. Het is een dexterity game (een spel waarbij het om manuele behendigheid gaat) die bol staat van grote momenten. Je draait je eigenlijk nét te kleine vlaggetje precies verkeerd waardoor je schot er mijlenver naast gaat, of het lukt je toch om een dobbelsteen zó van een octopushoofd te stuiteren dat een van je medespelers bijna al zijn spullen weer in de zee ziet verdwijnen. Deze is echt de moeite waard! Mocht het niet lukken om een Japanse versie op de kop te tikken, dan is het misschien ook mogelijk om in Duitsland op zoek te gaan naar een Duitse versie van uitgever funbot.

Import tip 3: Five Three Five (van Amerikaanse uitgever Portland Games Collective)

Ik was een tijdje geleden naarstig op zoek naar alle soorten slagenspellen, en zo kwam ik ook uit bij Five Three Five. Dit is eigenlijk geen slagenspel, maar het lijkt er genoeg op om die naam wel te gebruiken. Bij Five Three Five probeer je als eerste al je kaarten uit je te spelen, aangezien alle kaarten minpunten waard zijn. Dat doe je door losse kaarten, setjes of straten te spelen die de vorige zet van je tegenstander kunnen overtroeven. Oké, klinkt als iets wat ik al ken – wat is hier dan zo boeiend aan?

Five Three Five heeft één regel waar ik ontzettend blij van word; je mag ook gewoon een kaart toevoegen aan de set kaarten van je tegenstander. Die regel (samen met nog wat andere slimme foefjes) zorgt ervoor dat de beurten soepel voorbij gaan en je altijd iets kan doen. Shedding games (dat wil zeggen, kaartspellen waarbij je al je kaarten zo snel mogelijk moet uitspelen) hebben vaak beurten waarin je niks mag spelen, maar Five Three Five heeft die zelden! Dat zorgt ervoor dat je het overal kan spelen zonder dat je brein ervan op tilt raakt. Een aanrader voor liefhebbers van kaartspellen die op zoek zijn naar iets wat nét even anders is.

Import tip 4: Gang of Dice (van Koreaanse uitgever Mandoo Games)

Beeld het je in. Je bent lid van een maffiafamilie, en je bent een avond aan het gokken samen met de baas. Jullie maken allemaal steeds wildere en wildere weddenschappen tijdens het dobbelen om zo maar indruk te maken op je baas. Oh ja – je dobbelstenen kunnen ook ontploffen als je toevallig iets rolt wat je niet wil zien. En ondanks dat probeer jij die weddenschappen toch te winnen. Dat, in een notendop, is Gang of Dice.

Ik heb veel dobbelspellen gespeeld (waaronder een hoop van Reiner Knizia), maar die weten zelden de hoge hoogtes van Gang of Dice te halen. Gang of Dice wil graag dat je grote risico’s neemt, en dus geeft het je alle ingrediënten om dat te doen; grote handen dobbelstenen, nét genoeg kansen om opnieuw te rollen, en grenzen die je nét genoeg ruimte geven om toch nog fouten te maken. Het resultaat is een spel waarbij mensen beurt na beurt grote handen dobbelstenen mogen gooien in een poging elkaar af te bluffen. Het is wild, dynamisch en lekker vol met grote momenten. Geen wonder dat dit spel een eervolle vermelding kreeg bij mijn top 10 spellen van 2023.

Import tip 5: ハーベスト(Harvest) (van Japanse uitgever forGames)

Harvest is een kaartspel waarin je zo veel mogelijk dezelfde groentes op een rijtje probeert te krijgen in je tuintje. Heb je drie dezelfde op een rij, dan scoren alle spelers in die rij punten. Spelers, meervoud, aangezien je zelden in je eentje punten scoort. Jullie tuintjes grenzen namelijk aan elkaar, en je gaat snel merken dat mensen je niets gunnen. Want hey, deze tomaat is half bedorven. Die plant je natuurlijk niet in je eigen tuin!

Het resultaat is een licht spel dat toch interessante keuzes heeft. Waarschijnlijk is dit te licht voor de hele serieuze gamers, al heb ik zelf wel lol met Harvest. Er is veel interactie (zowel op tafel als boven tafel) doordat je constant bij elkaar in de tuin aan het werken bent. Soms komt het voor dat alle spelers jou als doelwit kiezen voor hun rotte groente, maar ik vind dat zelden een groot probleem. Potjes duren kort, en het is stiekem ook heel grappig om één speler met 400 minpunten op te zadelen terwijl de rest dik in de honderd pluspunten zit. Perfect voor mensen met een gevoel voor humor of voor ouders met kinderen.

Import tip 6: Splendor: Pokémon (van Koreaanse uitgever Korea Boardgames)

Splendor is, met recht, een moderne klassieker. Simpele regels, onderdelen die lekker aanvoelen en een gameplay arc die gaat als een raket. Jammer alleen dat de aankleding zo droog is als een stuk karton. Wat nou als je dezelfde goede Splendor gameplay in een jasje hijst wat daadwerkelijk aantrekkelijk is, en ook de regels nét een beetje lekkerder maakt? Zie daar Splendor: Pokémon! Niet alleen kan je nu een hele dierentuin aan gen 1 Pokémon verzamelen, maar je kan ze nu ook evolueren om sneller die hele sterke kaarten te kunnen pakken.

Inmiddels zijn er meerdere versies van Splendor, en dit is mijn favoriete. Het evolueren van je Pokémon voegt echt wat toe, en zorgt ervoor dat er nét iets meer interactie in het spel is. Je wordt nu meer beloond als je goed op het tableau van je tegenstander let, en kan ook sneller doorgaan naar de sterke, dure kaarten. Het speelt allemaal net wat vlotter, en je bent meer betrokken bij wat je tegenstanders aan het doen zijn. Plus, niet onbelangrijk – het heeft nu eindelijk een thema waar je mensen die niet zo veel gamen mee aan kan trekken. Pokémon zijn uiteindelijk gewoon veel leuker dan een of andere onbekende guy die naar een edelsteen zit te turen.

Import tip 7: Turncoats (van Zweedse uitgever Milda Matilda Games)

Soms vind je een spel dat aanvoelt als iets wat al eeuwig heeft bestaan. Iets als Mancala, of Backgammon. Turncoats is zo’n spel; een spel wat aanvoelt als iets klassieks, zonder ouderwets aan te voelen. Turncoats gaat op papier over oorlog voeren en politiek, maar dan heel diep in het abstracte. Je begint het spel met een hand vol glazen kraaltjes in (potentieel) drie verschillende kleuren, en probeert daarmee de stand van zaken op het bord te beïnvloeden. Dat zorgt voor een spel vol moeilijke keuzes, aangezien elke actie die je neemt ervoor zorgt dat je minder kraaltjes in je hand hebt aan het einde van het spel – kraaltjes die je nou net nodig hebt om te winnen.

Ik heb een zwak voor de productie van dit spel, aangezien elk spel met de hand wordt gemaakt. Het bord is een stoffen zak met een trekkoord dat ook gebruikt wordt om het spel weer op te bergen – hoe moet een man als ik dat nou weerstaan?! Maar, veel belangrijker, het spel is ook héél sterk. Het lijkt op The King is Dead, maar geeft je nét wat meer controle. Het resultaat is een combinatie tussen een politiek drama, middeleeuwse oorlogvoering, Go en een push your luck spel. Turncoats is één van die schatten in mijn verzameling die ik maar wat graag aan mensen laat zien; er is gewoon niks anders wat hierop lijkt.

Import tip 8: Rebel Princess (van Spaanse uitgever Zombi Paella)

Rebel Princess is, wederom, een slagenspel – ik beloof dat dit de laatste is op deze lijst. Het is een variant op de klassieker Hartenjagen, met een heel aantrekkelijk sprookjesthema daar overheen gegoten. Alle spelers zijn prinsessen op een feestje, en jullie willen lekker met rust gelaten worden. Helaas zijn daar de hele tijd die irritante prinsen die je maar ten huwelijk blijven vragen! De kunst is dus om zo min mogelijk slagen te winnen waar een prins in wordt gespeeld, aangezien die kaarten minpunten zijn.

Naast een leuk verhaaltje en mooie artwork heeft Rebel Princess ook veel variatie in de doos zitten. Spelers kunnen twaalf verschillende prinsessen zijn (met elk een eigen ability) en elke hand die je speelt heeft ook weer andere regels. Die dingen bij elkaar opgeteld, worden een spel dat bekend aanvoelt, maar toch elke keer anders uitpakt. Je hoeft weinig nieuwe regels te leren als je weet hoe Hartenjagen werkt, maar mag wel elke keer met nieuw speelgoed gaan spelen. Plus, ik word ook heel blij van het idee dat de prinsen ongenode gasten zijn op een feest. Laat die dames nou gewoon lekker dansen!

Import tip 9: Taiwan Night Market (van Koreaanse uitgever Good Game Studio)

Taiwan Night Market is een fijn soort gemeen; het soort gemeen waarbij je mensen wel even lekker dwars kan zitten zonder daarbij relaties op het spel te zetten. Tijdens het spelen van Taiwan Night Market probeer je voedsel kioskjes te openen op strategische locaties in een overdekte markt. Hongerige klanten gaan namelijk volgens een vaste route op zoek naar précies datgene waar ze zin in hebben. Zoeken ze boba thee en komen ze jouw standje als eerste tegen? Ka-ching – dat is geld in de pocket! Je weet ook elke ronde alvast welke klanten er gaan komen, waardoor de veilingen extra spicy zijn.

De veilingen gebruiken hetzelfde systeem als Amon Ra waarbij je op een vakje biedt door een bedrag te ‘reserveren’ met één van je poppetjes. Andere spelers kunnen jou dus snel overbieden, en gewiekste spelers kunnen op zoek gaan naar koopjes (om op die manier bijvoorbeeld twee goedkope kraampjes te kunnen openen!). De veilingrondes zijn daardoor heel levendig en interactief, en het blijft tot het einde van het spel spannend wie er precies gaat winnen. Als je fan bent van Ra, The Estates, For Sale of Taj Mahal, dan is dit spel echt een aanrader. Ik ben fan van al die spellen; geen wonder dat deze bijna bovenaan mijn lijst met favoriete spellen van 2023 stond.

Import tip 10: Vegetable Stock (van Koreaanse uitgever Good Game Studio)

Vegetable Stock heeft een moeilijke pitch als je te veel nadenkt over het thema; het gaat namelijk over groente, maar de groente zijn aandelen, dus eigenlijk investeren we in groentes? Als je er niet echt over nadenkt, wordt het gelijk een stuk behapbaarder. Je speelt zes rondes waarin je een kaart uit het midden van de tafel pakt. De kaarten die mensen pakken, scoren ze aan het einde van het spel. Kassa! De kaart die blijft liggen, beïnvloedt hoeveel punten die kaarten waard zijn aan het einde van het spel. Maar pas op! Als een groente te veel punten waard wordt, keldert die waarde helemaal terug naar nul.

Mijn doosje is inmiddels zwaar gehavend omdat ik Vegetable Stock een tijdje overal mee naartoe nam. Niet voor niks ook, want Vegetable Stock is hilarisch! Ik heb dit gespeeld met serieuze gamers, mijn familie, leerlingen, vrienden die soms gamen en met mensen die nóóit spelletjes doen; het was bij iedereen een hit. Je ziet al heel snel Gamestop-achtige situaties ontstaan waarbij mensen samen gaan werken om een bepaalde groente heel veel punten te laten blijven, om vervolgens hun dromen in duigen te zien vallen wanneer de rest samenwerkt om andere groentes “to the moon” te laten gaan. Dit is een spel wat, net zoals Trio, volgens mij in elke spellenverzameling thuis hoort.

Wat ik verder nog kwijt wil

Natuurlijk komen er genoeg nieuwe dingen uit die ‘gewoon’ in je lokale spellenwinkel liggen, maar hopelijk heb je door dit artikel toch een beetje motivatie gekregen om ook over de grens te kijken. Er komt tegenwoordig overal zo veel moois uit, en daarom denk ik júíst dat het leuk is om naar die schatten te gaan zoeken!

Wat vind jij?

Ben je net als ik ook altijd aan het schat zoeken naar nieuwe spellen, of vind je eigenlijk dat er normaal al genoeg moois uitkomt? Of heb jij spellen in je verzameling waarvan je denkt dat die ook te weinig naamsbekendheid hebben? Laat het me hieronder vooral weten in de comments – ik ben namelijk altijd op zoek naar nieuwe dingen om te proberen!