Ik heb een aantal jaar geleden voor het eerst mijn geld aan een bedrijf op Kickstarter gegeven, en heb daar meestal succes mee gehad. Tuurlijk, niet alle spellen waren even leuk, maar ik kreeg ze wel altijd (zelfs als andere mensen ze niet altijd kregen). Behalve eentje – de Shut Up & Sit Down versie van Monsdrawsity. Wat in eerste instantie een simpel project leek, heeft inmiddels al dik twee jaar vertraging opgelopen. Ik vond dat het tijd was om erachter te komen hoe dat zat, dus ben ik in gesprek gegaan met de eigenaar van de uitgeverij.

Vertraging is natuurlijk niet bijzonder op Kickstarter. Veel projecten worden daar geleid door bevlogen makers die voor het eerst iets op de markt proberen te zetten, om er vervolgens achter te komen dat het toch best moeilijk is. Daarnaast vond deze ronde crowdfunding plaats tijdens de pandemie, waardoor het logisch is als het daardoor in de knoop was gekomen. Waarom hebben we het er nu dan toch over? Voordat ik dat vertel, moeten we eerst kennis maken met het project.

Er is tussen het afnemen van het interview en het publiceren van dit interview een nieuwe update op Kickstarter geplaatst waarin een aantal elementen die ik hieronder bespreek ook aan bod komen. Er is voor publicatie niet gecommuniceerd over de inhoud van dit artikel. De inhoud van dit artikel is afgerond voordat die update gepubliceerd was.

Het artikel gaat verder na de afbeelding >

Wat voor project was dit precies?

Monsdrawsity, uitgegeven door Deep Water Games, is een partyspel waarbij je monsters moet tekenen. Een speler krijgt kort een monster te zien, en moet die vervolgens in één minuut proberen te beschrijven. De andere spelers doen hun best om het monster te tekenen op basis van die beschrijvingen. Je laat vervolgens allemaal je tekening zien en stemt op welke tekening het beste lijkt. Niet perse revolutionair, maar wél heel leuk. Het is gewoon heel grappig om te zien hoe je vrienden er niet in slagen om een monster te tekenen, of hoe één verspreking ervoor zorgt dat iedereen aan tafel ineens een hand uit een oksel laat komen. Dat weet ik, omdat Monsdrawsity al bestond. Sterker nog, er zijn al twee andere versies op de markt. Wat is dan bijzonder aan deze? Nou, deze versie was in samenwerking met Shut Up & Sit Down.

Shut Up & Sit Down zijn (met afstand, me dunkt) de grootste naam in de bordspelhobby als het op online content aankomt. Mensen hebben onderzoek gedaan naar het effect van hun reviews, en het blijkt dat het effect nogal significant is. Een positieve review kan zorgen dat een spel vrijwel gelijk overal uitverkocht is. Dat is niet zomaar een naam om aan je spel te koppelen. Ik zal niet de enige geweest zijn die zich tot dit spel aangetrokken voelde door hun naam, dus is er reden te meer om uit te pluizen hoe dit zit. Reden te meer om de uitgever wat vragen te stellen. Lezer, laat me je voorstellen aan Jacob Way. Hou je ook maar vast, want we duiken heel diep de details in.

Het artikel gaat verder na de video >

Wie is Jacob Way?

Jacob Way is de huidige eigenaar van Friendly Skeleton Games, voormalig Deep Water Games. Na mijn verzoek om in gesprek te gaan over de status van deze Kickstarter hebben Jacob en ik geruime tijd samen gesproken over hoe het nu zo heeft kunnen lopen. Het is voor dit artikel interessant om met hem in gesprek te gaan, omdat hij de huidige verantwoordelijke is. Daarbij is hij ook de persoon die (voor zover wij van buitenaf kunnen zien) het langst betrokken is geweest bij het project. Het is belangrijk om te weten dat dit Kickstarterproject in verschillende handen is geweest: eerst werd het gerund door een bedrijf genaamd Ox Eye Media, en later werd het overgenomen door Friendly Skeleton. Wat was hierin de rol van Jacob?

Alle gebruikte citaten van Jacob Way zijn vertaalt vanuit het Engels. Daarbij is zorg gedragen voor het behoud van de oorspronkelijke boodschap.

“Ik begon als business developer bij Ox Eye Media, waar ik vooral bezig was met zakelijke relaties aangaan.” Zo is Jacob ook bij Monsdrawsity betrokken geraakt; hij is degene die vanuit Ox Eye Media contact heeft gehad met Shut Up & Sit Down. Dat is toen overgedragen, en later kwam Jacob weer in beeld toen hij de rol van head of games overnam. Dit is ook het moment (rond april 2022) vanaf waar Jacob op Kickstarter onder zijn eigen naam communiceert over de status van het project en in de comments reageert. Jacob is ook een van de persoon (samen met een roterende groep mensen achter de account van Deep Water Games) die met backers op Kickstarter info geeft over de status van het project – info die later niet bleek te kloppen. “Ik gaf in die updates info door die ik niet eerst zelf geverifieerd had, waardoor ik ook niet de juiste informatie had. Dat was een patroon bij Ox Eye Media”. Oké? Hoe zit dat dan met Ox Eye Media?

Het artikel gaat verder na de afbeelding >

Een kijkje naar Ox Eye Media

Ox Eye Media is een (voormalig?) mediabedrijf waar een aantal verschillende bedrijven onder vielen: Rip Rap Toys, Source Point Press, N3 Art en Deep Water Games (het bedrijf dat nu van Jacob Way is). Opvallend is dat de helft van deze bedrijven zonder verder bericht lijkt te zijn verdwenen. Verder is er ook niets recents te vinden over Ox Eye Media. Social media kanalen zijn uitgestorven, de Linkedin pagina wordt al jaren niet meer bijgewerkt, en ook de Amerikaanse versie van de KvK heeft sinds 2022 geen documentatie van ze ontvangen. In mijn optiek lijkt dat te wijzen naar een bedrijf dat niet meer opereert.

Jacob wilde niet veel loslaten over zijn vertrek bij Ox Eye Media, maar benoemde wel dat de communicatie daar op alle fronten moeizaam verliep; “als je slecht communiceert, dan doe je dat op alle niveaus”. Dit past bij wat ik teruggevonden heb over Ox Eye, en de eerder beschreven radiostilte op hun socialmediakanalen. Het laatste bericht dat ze deelde op Facebook is van halverwege 2023, en gaat over een miljoenen aankoop van een kantoorpand terwijl het bedrijf al ter ziele ging. Het feit dat ik niet zeker weet of het bedrijf nog bestaat, zegt genoeg.

Het beeld wat zich hier schetst is dat van een disfunctioneel bedrijf met veel bewegende delen die niet goed met elkaar communiceren. Ook werd er kennelijk veel geschoven binnen de bestuurslaag van het bedrijf. Dat, terwijl ze tegelijkertijd ook lijken door te willen breken in meerdere markten. Ik ben dan ook niet verbaasd dat er op een gegeven moment een breekpunt is bereikt. Het enige project waar ze nog actief bij betrokken zijn, is een andere Kickstarter die vergelijkbaar verloopt als de Monsdrawsity Kickstarter. Deze Kickstarter, voor een spel genaamd Rat Queens, heeft het moeilijk (en wordt schijnbaar gedaan door de (voormalig?) directeur van Ox Eye). Ik zie ook een hoop van de negatieve dingen die ik bij de Monsdrawsity Kickstarter lees terug in die comment section.

Het artikel gaat verder na de afbeelding >

Hoe is de Monsdrawsity Kickstarter verder verlopen?

Op 1 oktober 2022 plaatst Jacob een update op de Kickstarterpagina waarin hij aangeeft dat Deep Water Games (tegenwoordig Friendly Skeleton) niet langer deel is van Ox Eye Media. Daarbij geeft hij ook aan dat het project vele malen minder ver is als hij in eerste instantie dacht (op 1 juli 2022 zei hij bijvoorbeeld nog dat ze de bestanden aan het “proofen” zijn, wat meestal het laatste voorstadium is voordat de bestanden aan de drukker worden overgedragen). Hij heeft echter tijdens de overname geen van de fondsen meegenomen die zijn opgehaald tijdens de Kickstarter; die zitten namelijk nog steeds in Ox Eye Media. Een probleem – hij was nu verantwoordelijk voor dit project, maar heeft niet de fondsen om dat te doen. Wat doe je dan?

Ik word niet veel wijzer over wat er tussen oktober 2022 en zomer 2023 met dit project is gebeurd, behalve dat er (schijnbaar) hard aan is gewerkt. Op de Kickstarter pagina zie ik wel een terugkerend patroon; productie timelines worden niet gehaald, en daar wordt niet inhoudelijk over gecommuniceerd. Als ik Jacob hierover vraag, geeft hij aan dat “Kickstarter bizar is. Normaal gesproken zou ik nooit zo veel met de buitenwereld communiceren over de status van een project, maar het hoort nou eenmaal bij Kickstarter”. Een valide punt, maar tegelijkertijd is het ook waar je mee te maken krijgt met een platform zoals Kickstarter. Dat gezegd hebbende, er wordt wel periodiek gecommuniceerd over productie timelines. Hoe komt het dan dat die wel gemist worden?

Lezing van de updates op Kickstarter laat zien dat er ook hier veel onverwachte hordes zich op blijven werpen. Jacob gaf aan dat in juni 2023 wel is begonnen met productie, maar dat er toen weer duidelijk werd dat er dingen ontbraken. Waar Jacob voorheen een team had, moest hij het nu zelfstandig doen (in een Kickstarter comment geeft hij ook aan dat hij begin 2023 de enige vaste werknemer is bij Deep Water Games). Ook moest rond deze tijd een flink deel opnieuw omdat het bedrijf onder een andere naam verder ging. “Onze timelines waren ambitieus”, aldus Jacob, en ik snap dat je onder deze omstandigheden ambitieus wil zijn. Is alleen wel lastig als je daarnaast ook alle kanten van het produceren van een bordspel onder de knie moet krijgen.

Het artikel gaat verder na de afbeelding >

Hoe staat het er nu voor met Monsdrawsity?

“De bestanden zijn af en bij de fabriek, de onderdelen worden gefabriceerd en de fulfillment partners staan klaar. Alle producten zijn op dit moment nog in China.” We hebben bij de afwikkeling van Sodalis gezien dat een spel laten maken niet hetzelfde is als een spel versturen, dus ik heb ook doorgevraagd over het daadwerkelijke versturen. Alle stappen in de afwikkeling van de Kickstarter worden nu gefinancierd van de verkoop van andere producten, samen met “ongeveer 20 tot 40.000 dollar eigen geld”. Daar werd bij benadrukt dat “het geld ergens vandaan moet komen. We moeten nou eenmaal opereren als een business“.

En zo is het dus gekomen dat de productie grote vertraging opliep, ondanks dat Monsdrawsity op het oog een makkelijk te produceren spel is. De combinatie van gefaseerd moeten produceren (omdat Friendly Skeleton eerst geld uit andere inkomstenbronnen moet krijgen), werk opnieuw moeten doen (omdat het bedrijf een naamswijziging onderging) en het werk onderschatten. Jacob gaf aan dat “productie echt is begonnen in juni 2023, maar we kwamen er toen achter dat er nog steeds een aantal dingen ontbraken”. Blijkbaar bleven ze er bij Friendly Skeleton tegenaan lopen dat de bestanden niet op orde waren, ook toen ze al voor langere tijd in hun beheer waren.

Het artikel gaat verder na de afbeelding >

Talking business

Dit verlengde traject komt ook doordat Jacob bij de overname van Deep Water Games (tegenwoordig Friendly Skeleton) niet accuraat geïnformeerd is over de status van de Kickstarter. “Ik werd als Head of Games niet geïnformeerd over de daadwerkelijke status van het project”, zegt Jacob, wat ertoe leidde dat hij er na de overname achter kwam dat “…slechts 18% van de artwork van het project af was”. Daarnaast was Jacob niet betrokken bij de productie van de fysieke spellen toen Deep Water Games nog deel was van Ox Eye Studio, aangezien “Ox Eye Studio een productie afdeling had voor het hele bedrijf. Zij hadden dit deel van het project onder hun hoede”. Dat betekent dus dat de updates over de status van het project (zoals deze waarin ze insinueren dat het project eigenlijk al bijna klaar is) abjecte onzin waren.

Volgens Jacob is “alles aan deze Kickstarter frustrerend. Dit hele proces gooit een negatieve schaduw over een product dat echt top is. We hebben geen tijdmachine, maar achteraf gezien zou ik een hoop dingen anders hebben gedaan”. Een belangrijke daarvan is het feit dat hij de info die hij kreeg als head of games niet controleerde, inclusief tijdens de overname van Deep Water Games; “anders zou ik toendertijd wel een andere deal gemaakt hebben”. Jacob zegt tijdens ons gesprek echter ook een aantal keer dat hij vastbesloten is om dit project tot een goed einde te brengen; “ik zou deze liability niet overgenomen hebben als ik niet van plan was om hem te vervullen”. En ik krijg ook de indruk dat Jacob hier écht voor wil gaan, aangezien Monsdrawsity op dit moment waarschijnlijk het grootste struikelblok is voor Friendly Skeleton.

Het artikel gaat verder na de afbeelding >

Waar blijven we onder de streep achter?

Ik denk dat het belangrijk is om nog te benadrukken dat ik niet verwachtte dat dit interview er voor zou zorgen dat de Kickstarter morgen geleverd zou worden, maar het is wel interessant om een kijkje achter de schermen te krijgen. Na ons gesprek heb ik niet het idee dat Jacob een oplichter is. Het zou natuurlijk kunnen dat er na dit artikel nog steeds een jaar niks gebeurt, en dan word ik heel verdrietig, maar ik verwacht dat niet. Jacob is hard aan de weg aan het timmeren met Friendly Skeleton, en ik begrijp dat het op dit moment aanpoten is voor ze. Het is lastig voor een nieuw bedrijf om $40.000,- te materialiseren voor een project waarvan jij aanvankelijk dacht dat het al bijna af was. Als zijn verhaal klopt, dan begon Jacob met 3-0 achter en is hij bezig geweest met gelijkspelen. Dat kost tijd.

Ik kan me echter niet van het gevoel ontworstelen dat er een stuk naïviteit bij Jacob zat over de omvang van het project, ook al is hij verkeerd ingelicht. Hij is niet eerder betrokken geweest bij deze kant van de productie van een bordspel, zo veel is duidelijk, en de verwachting dat hij in zijn eentje (of in ieder geval met een veel kleiner team) het project gelijk goed zou afleveren is niet realistisch – niet van Jacob, én niet van de backers van de Kickstarter. Er zit hier een flink deel onkunde bij, wat vervolgens erger gemaakt is door de slechte manier van communiceren binnen Ox Eye.

Daar komt bij dat Jacob prima kan communiceren… als je een-op-een met hem zit; hij is gewoon geen PR man. Dat is prima, maar er worden wel dingen van je verwacht wanneer je het gezicht van een bedrijf bent. Mensen willen weten waar hun spullen zijn, dat is nou eenmaal de deal met Kickstarter. Het is dan ook ontluisterend wanneer iemand dingen belooft (betere communicatie, deadlines voor productie en producten) om vervolgens zonder bericht die beloftes te breken. De hunkering naar enkel goed nieuws willen brengen is een bekende valkuil, maar “Geen nieuws = goed nieuws” werkt niet als je project aan het zinken is. Men denkt dan dat het project een stille dood gestorven is. Matig nieuws is een teken van leven, dus laat zien dat het hart nog klopt. Mensen zijn betrokken, en willen zien dat jij dat ook bent.

Het artikel gaat verder na de afbeelding >

De conclusie

In het kort: moederbedrijf maakte er een potje van, Jacob moest dat opruimen, heeft vervolgens nauwelijks info en geen geld gehad om dat te doen en is sinds oktober 2022 bezig om de brokstukken op te ruimen. Rauwe deal als je het mij vraagt. Ik heb er echter wel vertrouwen in dat het project in goede handen is, zelfs al loopt het uit. Jacob zei tijdens ons gesprek dat “het vierde kwartaal een belangrijke periode voor [ze] is, en dat [ze] hopen om Monsdrawsity dan overal te kunnen verkopen”. Dit project heeft al meerdere keren deadlines gemist, maar ik durf wel in te zetten op het feit dat ik voor de kerst mijn bordspel in handen heb. Hopelijk krijg ik geen spijt van die uitspraak. En laten we Jacob intussen ook echt de kans geven om er wat van te maken.

Onderstaande is de reactie die ik van Shut Up & Sit Down heb ontvangen aangaande dit onderwerp.

Hi Yorom,

We really liked the game MonsDRAWsity and gave it a glowing review. The publisher reached out to us and asked if we would be interested in contributing to an expansion for it. We thought that sounded like fun because we have some great artists on our team (Tom and Pip) so we agreed, and provided the art prompts and a portion of the art itself for a new stand-alone expansion. We helped with the play-testing and also created a launch video for it. We’re not publishers, so we did not participate in any way with the production of the game or running of the kickstarter.

Our understanding is that the publishing company was sold to new management shortly after the Kickstarter and this project was delayed because of that transition, but that the game is currently being manufactured and all backers will receive the products they paid for soon. We’re very proud of the work we did on it, and we’re excited for folks to finally get a chance to play it – we think they’ll have a lot of fun.

-Team SU&SD

Nog wat voetnoten

Ik heb nog veel meer onderzoek gedaan naar Ox Eye Media dan ik hier heb kunnen laten zien, aangezien de dingen die zich daar hebben afgespeeld uiteindelijk de oorzaak zijn van de situatie waar de Monsdrawsity Kickstarter zich nu in bevind. Zo vond ik oude websites, Kickstarter projecten die zijn opgezet maar nooit daadwerkelijk gestart, en een grote verzameling aan social media spooksteden. Het voelt onwerkelijk dat zo’n ogenschijnlijk groot bedrijf (met omzet in de miljoenen en tientallen personeelsleden) gewoon lijkt te zijn verdwenen zonder dat je daar iets van gemerkt hebt. Deze boom viel in een bos zonder dat er iemand bij was om hem te horen.

Ik kwam erachter dat de (voormalig?) eigenaar van Ox Eye Media door is gegaan met het fulfillen van bordspellen via een bedrijf genaamd Whalebacker; een kijkje in de Amerikaanse versie van de KvK-registers laat zien dat Ox Eye Media en Whalebacker op naam van dezelfde persoon geregistreerd staan. Daarnaast is Whalebacker ongeveer een half jaar na de ogenschijnlijke ontbinding van Ox Eye Media geregistreerd. Ik heb zelf geen ervaring met Whalebacker, en dus ook geen mening over het bedrijf, maar het viel me wel op dat ik vooral kritische berichten terugvond toen ik onderzoek deed naar dit bedrijf. Ik heb weinig ervaring met dit deel van de business, dus ik ga er verder niet op in, maar ik moet toegeven dat ik dat opvallend vond gezien hoe weinig ik normaal gesproken over de fulfillment kant van Kickstarters hoor.