Uitgeverij Libellud staat bekend om zijn mooie, sprookjesachtige spellen voor de hele familie. Naast oude bekenden zoals Dixit en Mysterium is daar nu ook Harmonies, een abstracte tile-drafter waarbij je stukje bij beetje een landschap voor je ogen uit het niets laat verrijzen! Ik ben vaak erg gecharmeerd van het werk dat Libellud doet, en dus stond ik te popelen om Harmonies uit te proberen. Is Harmonies de nieuwe koning van de tile-drafting savanne, of blijft het slechts bij schone schijn? Laten we gaan kijken!

Artikel gaat verder na de afbeelding >

Hoe speel je Harmonies?

Ieder heeft tijdens een potje Harmonies een eigen bordje waarop je stenen gaat plaatsen. Die stenen komen vanuit een gemeenschappelijke pool in het midden van de tafel. Daar pak je drie stenen vanaf om op je bordje te plaatsen. Dat plaatsen gaat natuurlijk niet willekeurig, je probeert dat zo efficiënt mogelijk te doen. Bomen scoren meer punten naarmate ze hoger zijn, bergen scoren alleen als je een keten maakt, en weides moeten een bepaalde omvang hebben om überhaupt te tellen. De kunst zit hem dus in het plannen – wat zet je waar neer? En, niet te vergeten, je bent die landschappen met een doel aan het inrichten.

Naast dat je punten probeert te scoren voor je landschap, ga je ook proberen om dieren in je landschap kwijt te kunnen. Tijdens je beurt kan je ook een dierenkaart pakken om de blokjes die daarop liggen neer te gaan zetten. De dieren die daarop staan, willen wel een specifieke habitat om zich in thuis te voelen! Heb je de habitat nagebouwd die op die kaart staat, dan mag je een blokje op je bord zetten en scoor je aan het einde van het spel punten. Heb je de meeste punten, dan win je het spel!

Artikel gaat verder na de afbeelding >

Wat is daar dan bijzonder aan?

Het draften lijkt op spellen zoals Azul en Cascadia, al werk je met Harmonies ook in de hoogte. Die derde dimensie voegt wel echt wat toe, aangezien je daardoor weer anders moet plannen. Boomstammen zijn zonder bladeren niks waard, dus wacht je nog een rondje om er blaadjes op te leggen? Hoe hoog maak je deze berg, en ga je proberen er nog een naast te leggen? Je bordje ziet er na een potje Harmonies heel bevredigend uit – iets wat je niet kan zeggen over Azul.

Verder is het ook leuk om op zoek te gaan naar plekken waar je kaarten en je stenen goed met elkaar samenwerken. Ik was steeds naarstig op zoek naar dierenkaarten waarvan de habitats sterk op elkaar lijken, zodat ik met één zet kan werken aan meerdere kaarten. Daarbij ben je dus steeds aan het kijken naar plekken waar wat je al hebt overlapt met wat je nog kan maken. Een leuke puzzel, en eentje die ik niet eerder op dezelfde manier heb gespeeld.

Artikel gaat verder na de afbeelding >

Ongekende schoonheid

Harmonies is verder ook prachtig om te zien. De tekeningen zijn mooi, de stenen voelen goed en alles is met aandacht vormgegeven. Libellud heeft heel goed werk gedaan met de vormgeving van Harmonies, want alles is echt om door een ringetje te halen. Én, niet onbelangrijk, het lijkt niet echt op andere spellen. Mensen gaan de cover van Harmonies niet door de war halen met een ander spel, wat voor iedereen goed is. Ik ben heel blij om te zien dat uitgevers steeds meer en meer aandacht besteden aan hoe hun spellen eruit zien. Het heeft zich bij Harmonies echt uitbetaald.

Daarnaast zoekt een interessante spanning op zonder dat je uren hoeft na te denken. Het is een leuke sport om zo te draften dat je én de landschappen goed scoort, én habitats kan bouwen, ÉN probeert om die habitats voor meerdere dieren te laten gelden. Dat doet het gelukkig ook zonder je onder heel veel druk te zetten. Het is niet zo dat het spel de duimschroeven stevig aandraait of dat je tien zetten moet doen voor je eerste punt. Je kan lekker gaan bouwen en proberen te optimaliseren zonder dat je daar een sudoku voor op hoeft te lossen.

Artikel gaat verder na de afbeelding >

De andere kant van de medaille

Het kan natuurlijk niet allemaal zonneschijn zijn, ook Harmonies heeft wat schaduwkantjes. Mazzel speelt voor mijn gevoel een te grote rol in Harmonies. Bij vergelijkbare spellen heb je ook wel wat mazzel nodig om te winnen, maar het voelt meer aanwezig bij dit spel. Soms komt net dat perfecte groepje stenen uit de zak, of draai je precies díé kaart om die perfect bij je andere habitats past. En soms, ja, dan gebeurt dat gewoon niet en moet je proberen om van een hoopje drek toch nog een zandkasteel te maken. Het feit dat het zo sterk kan vriezen of dooien is voor mij een deal breaker.

Het viel me ook tegen hoe solitair de potjes Harmonies waren die ik gespeeld heb, Ik heb eigenlijk nauwelijks hoeven kijken wat mijn tegenstanders aan het doen zijn. Dat vind ik zonde, aangezien het dan voor mij weinig meerwaarde heeft om met elkaar te spelen. Ik begrijp dat dit element voor sommige mensen eerder een pluspunt dan een minpunt is, maar ik hoor daar helaas niet bij. Ik snap de waarde van parallel spel, maar dan speel ik toch liever gewoon een solo spel.

Nu we het toch over solo spellen hebben. Harmonies heeft ook een solo mode, maar ik zou het spel daar zelf niet voor aanschaffen. De solo mode speelt even soepel als het reguliere spel, maar het biedt niet genoeg uitdaging. Waar je tijdens het normale spel nog tegen een intelligente tegenstander speelt, is je tegenstander hier slechts een scorelijstje. “Heb je zoveel punten, dan heb je het zo goed gedaan!” Pas. Fliptown laat zien dat het goed mogelijk is om ook een interessante tegenstander te maken in spellen die doorgaans vrij solitair zijn; ik zou graag zien dat designers meer naar zulke opties kijken, in plaats van scoretabellen achterin een regelboekje.

Artikel gaat verder na de afbeelding >

De Harm-vraag

Ik moet opbiechten dat ik me na elk potje Harmonies afvroeg waarom ik niet gewoon Azul speelde. Azul is ook redelijk solitair, maar heeft als voordeel dat de speelbordjes overzichtelijker zijn en dat de draft pool pas aan het einde van de ronde ververst wordt. Daardoor speelt mazzel een veel kleinere rol, is er meer interactie doordat je goed kan beredeneren wat je tegenstander gaat doen, en heb je nog steeds een mooi spel om te spelen. Maar het knaagde nog wel aan me, aangezien ik Harmonies zo prettig vond om te doen. Waar kwam dat aangename gevoel vandaan als ik begon, en waarom was het verdwenen zodra ik meer dan de helft gespeeld had?

Ik heb via een andere bordspel reviewer kennis mogen maken met de Dominant Species test. De test is vrij simpel. Als je twijfelt over of je een spel écht leuk vindt of dat je het alleen mooi vindt, stel jezelf dan de volgende vraag: zou ik dit ook leuk vinden als ik het moest spelen met blanco blokjes, schijfjes en kegels? Harmonies wordt, volgens mij, voor 80% gedragen door de prachtige vormgeving; het haalt voor mij de Dominant Species test niet. Ik moest voor mezelf erkennen dat de gameplay van Harmonies niet de reden was waarom het spel op tafel kwam, maar het uiterlijk. Ik misgun niemand die keuze, maar voor mij is het helaas niet genoeg.

Artikel gaat verder na de afbeelding >

Gameplay: het drie dimensionale aspect van Harmonies is leuk, en het voelt goed om lekker efficiënt habitats te kunnen bouwen voor verschillende dieren. De grote mate aan geluk zorgt er helaas wel voor dat je moeilijk kan plannen, waardoor winnen of verliezen niet altijd als je eigen verdienste/schuld aanvoelt.

Speelbaarheid: Harmonies speelt snel weg en je kan zo diep in de denktank glijden als je zelf wilt. Ik duik nog wel regelmatig een diep nadenkgat in, terwijl mijn partner dit spel min of meer op vibes speelde (en won). Je kan hier dus verschillende soorten mensen in kwijt, en die gaan het naar hun zin hebben.

Vormgeving: de vormgeving van Harmonies is prachtig, niets op aan te merken. Ik heb een grote zwak voor gezellige, knusse dierentekeningen, en daar loopt Harmonies van over. Alles ziet er goed uit, voelt goed om beet te houden en doet precies wat het moet doen. Nul feedback, dit is een schoolvoorbeeld van een goede productie.

Interactie: is er eigenlijk niet, wat ik heel erg jammer vind. Oké, er is niet núl interactie aangezien spelers dierenkaarten en stenen draften uit twee gemeenschappelijke voorraden, maar daar houdt het ook op. Ik vind dat niet genoeg. Ik hoef geen acties te hebben die delen van je bord stuk maken, maar geef me een reden om er in ieder geval naar te kijken. In Harmonies heb ik die eigenlijk niet, wat ik echt mis.

Handleiding: de handleiding leest makkelijk weg, heeft mooie en duidelijk voorbeelden, en heeft een prettige lay-out. Het doet dus eigenlijk precies wat het moet doen; niks meer en niks minder. Ik denk dat vrijwel iedereen met deze handleiding uit de voeten kan, al zullen mensen voor wie dit het eerste bordspel is hem misschien twee keer moeten lezen.

Harmonies doet voor mij niet genoeg om het in plaats van Azul of Cascadia aan te raden. Het is prachtig vormgegeven en alles voelt goed om aan te raken, maar uiteindelijk is dat voor mij niet genoeg. Harmonies spelen is nooit vervelend, of actief antagonistisch, of verwarrend, maar ik vind het ook nooit écht interessant. Het is prettig; je zou het zelfs knus kunnen noemen, en ik denk dat het een aanrader is als je vaak met mensen speelt die écht niet willen dat mensen aan hun stukken zitten tijdens een spel. Ik hoor daar echter niet bij, en zou vrijwel altijd iets anders uit de kast pakken.

Artikel gaat verder na de afbeelding >

Wat ik verder nog kwijt wil

We zitten inmiddels, me dunkt, in een gouden periode als het om de vormgeving van bordspellen gaat. Uitgevers hebben steeds meer door dat je meer verkoopt als je productie top notch is, maar dat betekent ook meer concurrentie. Waarschijnlijk had de hele hobby de deur platgelopen voor Harmonies als het, weet ik veel, tien jaar geleden was uitgekomen. Misschien zelfs vijf. Maar ik denk dat het nu op de lange termijn weg gaat vallen tegenover alle andere spellen die strakkere gameplay hebben en er óók mooi uitzien. De concurrentie is nu eenmaal moordend, en ik weet niet of Harmonies genoeg doet om boven dat maaiveld uit te steken.

Ik sta er verder ook om bekend dat ik interactie HEEL belangrijk vind, en dat zie je ook terug in mijn review(s). Ik speel ook solo, daar kan ik prima met m’n hoofd omlaag zitten en zo efficiënt mogelijk puntjes scoren. Maar als ik dan met andere mensen aan tafel zit, dan wil ik ook dat daar meerwaarde aan zit. Interacteer lekker met mij, dan interacteer ik lekker met jou. Het spel is toch maar tijdelijk, en de emotie die ik voel als iemand mijn blokkentoren om schopt ook. Laten we dus samen zo veel mogelijk uit dit moment halen en elkaar’s spullen om zeep helpen. Dat we allebei meer uit dit moment kunnen halen dan wanneer we alleen waren geweest.

Wat denk jij?

Wat is het mooiste bordspel in jouw verzameling, en waarom vind je dat een mooi spel? Ben jij wel fan van spellen met minder interactie, en hoe komt dat dan? Ik ben daar oprecht benieuwd naar, want mijn vrienden en ik zijn allemaal dol op lekker roeren in elkaar’s soepje. Laat het me weten in de comments!