Misschien denk je: wie is Daniëlle ? Ik ben namelijk niet één van de schrijvers van Bordspellencafé, maar zorg er achter de schermen voor dat de artikelen goed te lezen zijn met zo min mogelijk spelfouten. Oftewel, ik redigeer de artikelen van onze schrijvers. Maar in mijn vrije tijd speel ik natuurlijk ook graag een bordspelletje of 10. Dus ik heb ze in een lijstje gezet. Is deze top 10 in beton gegoten – zeker niet, maar reken er maar op dat hij voor dit moment klopt.

Hoe heb je deze top 10 samengesteld?

Ik ben voor mezelf begonnen met de vraag ‘Als je op een onbewoond eiland zou stranden, welk bordspel zou je dan graag bij je hebben?’. Maar aan die vraag had ik niet zo veel, want dan zou ik het liefst een bordspel hebben met zo veel mogelijk houten onderdelen, om een vlot te kunnen bouwen en weg te kunnen varen van het eiland.

Daarna dacht ik terug aan mijn leven tot nu toe. Ik ben bijna 40, mogelijk komt de midlifecrisis eraan en zit ik daarom in een nostalgische bui. Bordspellen spelen altijd al een best grote rol in mijn leven. Zo zijn de leukste herinneringen aan mijn opa het spelen van eenentwintigen en Rummikub. En rode draad in mijn relaties was ook altijd een gedeelde liefde voor bordspellen, ook al hield de andere liefde soms geen stand. Mijn man is één van de grootste bordspelfanaten die ik ken. En ik ken er een paar.

Maar dit wordt allemaal wel erg persoonlijk. Dus ik ga gewoon starten met mijn top 10, bestaande uit spellen waar ik goede herinneringen aan heb, waar je me altijd voor wakker kunt maken of wat gewoon niet mag ontbreken in je spellenkast in een bepaald genre.

Artikel gaat verder na de afbeelding >

Nummer 10: Aquatica, van Cosmodrome games

In Aquatica duik je met je crew van onderwaterwezens de diepe zee in om locaties te verkennen en schatten op te duiken. En behulpzame roggen helpen je een handje. Het spel eindigt wanneer iemand vier missies heeft voltooid, maar dat hoeft zeker niet degene te zijn die uiteindelijk de meeste punten heeft verzameld met z’n schatten. Dus het kan goed zijn dat iemand anders er toch met de winst vandoor gaat.

Aquatica bevat een erg tof mechanisme waarbij je kaarten in een aantal slots op je speelbord schuift. En een kaart die de oppervlakte haalt mag je opvissen en bij je schattenverzameling leggen. Wanneer alles op z’n plek valt en je in een beurt meerdere kaarten kunt opvissen en ook een van je roggen kunt inzetten voor maximale punten is dat erg bevredigend. Of je nou uiteindelijk wint of niet.

Nummer 9: Flamecraft, van White Goblin games

In Flamecraft ga je met je draakje op pad om te shoppen in het dorp. De ene keer wil je wat drankjes halen, om de volgende keer weer langs te gaan bij de bakker of de slager. En in al deze winkeltjes gaan draakjes aan het werk om brood voor je te bakken of drankjes te brouwen. Met al dit shoppen probeer je verschillende grondstoffen te verzamelen om daarmee missies te halen en punten te verdienen.

Flamecraft is een laagdrempelig intro in worker placement-spellen. In het begin heb je maar een beperkt aantal keuzes, maar naarmate het spel vordert worden er meer winkeltjes geopend. Hierdoor kunnen ook de minder fanatieke bordspelvrienden goed meekomen. En de draakjes zelf zijn ook nog eens heel erg schattig.

Nummer 8: Photosynthesis, van Blue Orange

Photosynthesis is een verwoede strijd om de zon. Je wilt met jouw bomen de beste plek in het bos beplanten, om ze daar te laten groeien en op het juiste moment te kappen om punten te verzamelen om zo het spel te winnen. Maar de zon draait en soms komt je boom daardoor in de schaduw te staan, wat de groei tegenhoudt.

In Photosynthesis moet je goed vooruit plannen, je bomen laten groeien maar ook op tijd weer afscheid nemen van je bomen door ze te kappen. En af en toe je medespelers dwars zitten door net in de weg te staan. Deze balans is erg leuk en de onvoorspelbaarheid van je medespelers geeft het spel een extra dimensie (‘Gaat ‘ie die grote eik nou wel kappen of niet?’).

Nummer 7: De vos in het bos duet, van White Goblin games

De vos in het bos duet is een tweepersoons coöperatief slagenspel waarbij je een vos op pad stuurt om edelstenen te verzamelen. Dit doe je door op het juiste moment de slag (en de vos) naar je toe te halen of juist de andere kant op te sturen. En gelukkig kun je nog wat informatie en kaarten uitwisselen, want het is best wel lastig.

De vos in het bos duet gaat steevast in onze koffer als we met z’n tweeën op vakantie gaan. Het kleine doosje heeft verrassend veel spel in zich en uitspelen lukt ook zeker niet altijd. Elke keer is het weer een uitdaging en een kunst om goed samen te werken. Maar het vosje blijft speuren naar edelstenen. En het spel blijft boeien.

Nummer 6: Dokmus, van Lautapelit.fi

In Dokmus verken je langzaamaan een eiland met je expeditie van rode houten driehoekjes, om zo tempels en andere bijzondere gebieden te ontdekken. Onderweg krijg je hulp van de goden, die je een stukje op weg helpen door het eiland wat te verdraaien, je helpen de rivier over te steken of een van je expeditieleden de moed te geven een stapje opzij te zetten. Of, wat minder thematisch: Dokmus is een lekker zen puzzelspel waarin je in een beperkt aantal beurten zoveel mogelijk punten probeert te halen op een veranderend speelbord. Andere spelers proberen dat ook en zijn je soms net een stapje voor, waardoor je je plan moet aanpassen.

Dokmus is geen bekend spel. Het is ook geen groot episch spel. Maar het is wel een lekker uitdagend puzzelspelletje waarbij je goed kan nadenken over je volgende acties, maar toch soms op het laatste moment je plan weer moet omgooien omdat de tegel waar je naartoe wilde is verplaatst.

Artikel gaat verder na de afbeelding >

Nummer 5: King of Tokyo, van White Goblin games

In King of Tokyo ben je een groot monster in (de buurt van) Tokyo. En als monster probeer je of de andere monsters uit te roeien of 20 punten bij elkaar te sprokkelen door goede combinaties te gooien met zo’n 6 dobbelstenen. Maar andere monsters aanvallen kan in de regel alleen als je echt in het centrum van Tokyo staat en daar ben je ook meteen het meest kwetsbaar. Want in Tokyo kun je niet helen (‘No hearts in Tokyo’).

Soms wil ik tussen alle coöperatie door gewoon eens lekker winnen. In m’n eentje. Als groot monster. En in King of Tokyo kan dat. Maar mocht je toch vroeg afgeslacht worden, is dat meteen een goed moment om even wat hapjes klaar te maken of een rondje drinken te halen tijdens de spellenavond, dus een groot verlies is het nooit.

Nummer 4: Pandemic Legacy: Season 0, van Z-Man Games

In Pandemic Legacy: Season 0 reis je met een groep medespelers de wereld over om een virus te stoppen. En dit met de koude oorlog als achtergrond. De gewone versie van Pandemic is een coöperatief bordspel waarbij iedere speler een karakter kiest met een aantal voordelen. En vervolgens ga je kaarten sparen om bepaalde virussen uit te roeien, terwijl je de uitbraak nog in bedwang probeert te houden. Pandemic Legacy: Season 0 voegt daar nog een extra laag aan toe, doordat je in minimaal 12 keer spelen ontwikkelingen doormaakt, nieuwe karakters vrijspeelt en het verhaal verder ontdekt.

Naast dat ik erg houd van coöperatieve spellen, heb ik extra leuke herinneringen aan Pandemic Legacy: Season 0. Ik heb dit spel namelijk in 1 jaar gespeeld met een groep vrienden, waarbij we elke maand een missie hebben gehaald, net zoals elke missie in het verhaal van het spel ook een maand duurt. En nadat we uiteindelijk wonnen in december, hebben we het verhaal extra goed afgesloten door een escape room te spelen met een koude oorlog-thema.

Nummer 3: De Crew, 999 games

De Crew is een coöperatief kaartspel waarbij je door middel van het wel of juist niet binnenhalen van slagen bepaalde opdrachten probeert te volbrengen. Of, meer in context van het spel, in De Crew maak je onderdeel uit van een groep astronauten die samen moeten werken om de negende planeet te bereiken.

Ik vind het bijzonder dat een slagenspel zo uitdagend kan blijven. De verschillende missies dagen je uit om goed samen te werken en na te denken over je eigen kaarten maar ook die van anderen. Bijhouden wat er al is opgegooid helpt, maar op het juiste moment een tipje van de sluier oplichten over een van je kaarten kan ook net dat verschil maken. Ik wil in ieder geval altijd doorspelen tot de huidige missie voltooid is.

Nummer 2: Gloomhaven, van Cephalofair Games

Gloomhaven is een episch avontuur met DnD-elementen in een erg grote doos. Coöperatief probeer je samen met je medespelers verschillende monsters te verslaan en missies te halen, door middel van op het juiste moment de juiste kaarten te spelen voor jouw unieke karakter. Je kunt in het begin uit een aantal karakters kiezen, zoals de brute en de scoundrel. En naarmate je verder komt in het verhaal speel je meer karakters vrij om mee op pad te gaan. Elke missie kent z’n eigen uitdagingen en aanpak, maar vaak komt het neer op monsters verslaan en snel op je doel afgaan om de missie te halen. En dat lukt best vaak net op het nippertje, waarna je helden weer veilig terugkeren naar hun thuisbasis in de stad Gloomhaven (en jij je medespelers kunt high fiven).

Het voor het eerst uitpakken van de doos was best intimiderend. Zo veel karton, verschillende monsters, kaarten en boekjes. Ik twijfelde of dit wel iets voor mij was. En toen kwam corona en is het spel bijna niet meer van onze keukentafel verdwenen. Ondanks dat het vaak een beetje op hetzelfde neerkomt, namelijk met je kaarten bepaalde acties spelen en monsters vernietigen, zit er meer dan genoeg variatie in de missies om het leuk te houden. Mocht je zo’n grote doos ook wat spannend vinden, dan is er tegenwoordig ook het introductiespel Jaws of the Lion, waarmee je op een laagdrempelige manier de wereld van Gloomhaven verkent.

Nummer 1: Tai Pan, van 999 Games

Tai Pan, ook bekend onder de naam Tichu, is een kaartspel gebaseerd op het Chinese spel Dou di zhu. Je probeert in teams van twee tegen twee slagen en punten binnen te halen. En je kunt bonuspunten verzamelen door als team samen als eerste twee te finishen of door vooraf te voorspellen dat je als eerste uit gaat (en dat ook waarmaken). En dat met een aantal bijzondere kaarten in het deck, zoals de hond, de feniks en de draak.

Er zijn natuurlijk flink veel slagenspellen op de markt. Maar dit spel heb ik tijdens mijn studententijd zo ontzettend vaak gespeeld dat ik de regels en strategieën kan dromen. En je kunt er ook flink van mening over verschillen. Zoals: geef je de hond wel of niet weg aan je tegenstander? Kun je al bij twee of bij drie hoge kaarten in je hand voorspellen dat je gaat winnen? Het verveelt me in ieder geval nooit.

Artikel gaat verder na de afbeelding >

De Pandemic-versie is anders, want de overblijfselen van het Legacy-spel heb ik niet meer.

Wat kan je hiervan meenemen?

Deze lijst geeft een goed kijkje in mijn spellenkast. En misschien ben je wel benieuwd geworden naar een wat minder bekend spel als Dokmus of Aquatica. Ik kan ze in ieder geval allemaal aanraden, dus als je weer eens in een spellenwinkel komt kun je een van bovenstaande spellen gerust meenemen. Al moet je voor Gloomhaven wel even flink sjouwen.

Wat vind jij?

Deel je mijn voorliefde voor slagenspellen of coöperatieve spellen? Of slacht je je medespelers liever bruut af? Deel het in de reacties hieronder!