Jullie hebben inmiddels al een dik jaar kunnen lezen wat we van de nieuwste titels vinden, maar wij bij Bordspellencafe vonden dat het tijd werd dat jullie ook kennis maakte met de favoriete spellen van de mensen die hier schrijven. Daarom gaan we eens in de zoveel tijd de top 10 bordspellen aller tijden van één van onze schrijvers met je delen. Is deze top 10 in beton gegoten – zeker niet, maar reken er maar op dat hij voor dit moment klopt. Deze keer is aan de beurt: Christiaan!

Hoe heb je deze top 10 samengesteld?

Een top 10 maken, vind ik wellicht het lastigste wat er is. Je favoriete spel benoemen is nog wel te doen, maar je favoriete tien spellen ooit, is kiezen tussen je favoriete kinderen. Ik vind het al moeilijk om zeven verschillende gerechten te kiezen in een week. Nu ben ik deze uitdaging toch aangegaan met nog eens een uitleg waarom ik ze zo leuk vind.

Om een ranglijst te maken van de beste spellen, ben ik eerst een twintigtal spellen gaan kiezen die ik allemaal bizar goed vindt. Daarna ben ik ze gaan ordenen welke ik eerder zou spelen en of dat gevoel ook klopt met mijn spelervaringen die ik de laatste tijd heb gehad. Een spel die ik drie jaar niet gespeeld heb, heeft waarschijnlijk geen kans van slagen. Zo is het ook belangrijk voor mij dat ik niet elke week mijn top 10 wijzig. Mijn top 10 zou redelijk hetzelfde moeten blijven na een half jaar. Ik moet ze minimaal vijf keer gespeeld hebben en niet een gevoel van nieuwigheid zijn. Uit al deze criteria komt het volgende resultaat.

Artikel gaat verder na de afbeelding >

Nummer 10: Cryptid, van Osprey Games

In Cryptid zoek je het monster dat zich in het speelgebied bevindt. Iedereen krijgt een deel van de informatie. Wanneer jij iedereens stukje informatie hebt, weet je precies waar het monster zit. Door vragen te stellen aan je medespelers, probeer je hun informatie te ontdekken en dichterbij de oplossing te komen.

Dit spel is pure deductie en alles wat je vraagt aan een ander wordt dat meteen informatie voor alle andere spelers. Je stelt simpelweg de vraag: ‘Kan die volgens jouw informatie hier liggen?’ Hij of zij hoeft alleen te antwoorden met ‘Nee’ (een blokje neer te leggen) of met een ‘ Ja’ (een schijfje neer te leggen).
Doordat die informatie allemaal in het midden ligt en er geen schrijfblokjes zijn, is iedereen gericht naar elkaar. Soms vind ik dat zo’n nadeel aan deductie spellen dat iedereen zich schuil houdt achter zijn schrijfblokje.

Nummer 9: Azul, van Plan B Games

In Azul probeer je iedereen te slim af te zijn door de juiste tegels te pakken om zoveel mogelijk punten te scoren. Je pakt alle tegels van één kleur op een bordje. Deze plaatst je naast je muur, als de ronde voorbij is plaats je deze op je muur. De tegels die je te veel van een rij pakt, vallen allemaal van die muur af en zijn minpunten waard.

Misschien niet de meest enerverende uitleg, maar dit spel is zo tactisch en gemeen. Elke beslissing die je moet maken in Azul is oprecht leuk. Wat verwacht je dat de ander gaat doen en verwacht ik dat ik genoeg stenen ga krijgen om veel punten te scoren. Of ga ik ervoor dat ik de ander dwarsboom en dat diegene te weinig of te veel stenen moet pakken. Het lekkerst is als je iemand een heleboel minpunten geeft. Echter werkt dat wel het beste met twee spelers. Daarom speel ik deze ook het meest met zijn tweeën. Met drie is die ook goed, maar met vier voelt het toch minder vijandig en meer als een luchtig puzzeltje oplossen. Ook prima, maar de echte meeste lol zit voor mij met Azul bij lagere spelersaantallen.

Nummer 8: Decorum, van Floodgate Games

Jij gaat met jouw partner jullie huis inrichten. Je weet van jezelf wat jij graag in het huis wil hebben en dat moet je partner toch kunnen ruiken? Elke beurt voeg je decoratie toe, verwijder je decoratie of verwissel je decoratie van kleur. Daarop mag je partner alleen zeggen of die het mooi of lelijk vindt, want ja, die zou toch ook wel moeten snappen hoe jij het huis wilt inrichten? Zodra jullie allebei tevreden zijn met het huis, win je het spel. Als het niet lukt, is couple counseling nog een idee.

Weer een deductie spel, maar deze is meer op gevoel. Je probeert met jouw wensenlijstje het huis zo in te delen dat jouw partner er ook tevreden mee is. Als jij iets geels op de bovenverdieping moet hebben, dan probeer je eerst de badkamer. Als je partner dat niets vindt, dan zet je het gele schilderij toch in de slaapkamer. Ik had het net over Azul dat die het best is met twee. Deze is echt niet zo goed met drie of vier. Het is best vaak voorgekomen dat het dan frustrerend wordt, omdat drie mensen tegelijk tegenstrijdige acties doen. Er zitten 20 missies voor twee spelers in de doos. Daarmee heb je heel veel speelplezier en anders kan je ook online nog scenario’s vinden.

Eén tip bij het spelen van Decorum. Antwoord met passie en op een creatieve manier hoe lelijk of mooi je iets vindt. Je kan uiteraard ook zeggen dat je tevreden of ontevreden bent met de verandering, maar ik zie altijd een glimlach bij mijn tegenspeler als ik weer zeg hoe geweldig we op één lijn zitten.

Nummer 7: Sky Team, van 999 Games

In dit tweespelerspel zijn jullie piloot en copiloot. Het doel: Zorg ervoor dat het vliegtuig veilig landt. Het landingsgestel moet eruit, vliegtuigen moeten aan de kant en dat terwijl je het vliegtuig recht moet houden. Jullie moeten nog zoveel doen en jullie hebben maar een paar beurten de tijd om dit te bewerkstelligen. Door dobbelstenen te gooien en deze op verschillende plekken neer te leggen, voer je de acties uit. Sommige acties kan alleen door de copiloot uitgevoerd worden en andere weer door de piloot. Je moet elkaar echt vertrouwen dat het goedkomt.

Door de stressvolle situatie (tenminste dat denk ik), kunnen jullie niet communiceren. Je moet beurt voor beurt aanvoelen wat de ander gaat doen. Je hebt in Sky Team geen vervelende alpha gamer die alles voor je bepaalt, want je mede piloot weet ook niet wat jij voor je hebt liggen. Er zit een scenario boekje in de doos om het spel steeds iets lastiger te maken.

De eerste scenario’s ga je er redelijk makkelijk doorheen, wanneer je het een beetje door hebt. Echter kom je al snel achter dat de volgorde waarop je de dobbelstenen neerlegt ook nog heel veel kan uitmaken en door de manier waarop je ze neerlegt ook signalen kan afgeven aan je teamgenoot. Daarnaast zit er om de zoveel scenario’s ook weer een leuke nieuwe module bij, waarop je op een andere manier alle problemen moet oplossen. Met mijn vriendin heb ik de uitbreiding er ook bij gekocht, dus we hebben nog vele vluchten te gaan.

Nummer 6: Mythic Mischief, van Studio IV

Ben jij opzoek naar een asymmetrisch spel waar je karakters steeds iets sterker worden en je door te puzzelen de ander in de val laat lokken? Dan past Mythic Mischief ook bij jou. Je kiest een factie vampiers, weerwolven, zombies of monsters en je gebruikt hun krachten om niet gepakt te worden door de leraar. Of beter gezegd, de ander erin te luizen. Elke factie verplaatst de muren en de tegenstanders op andere manieren. Zo gooien de monsters de spelers over je heen, omdat ze zo sterk zijn. Je wint op het moment dat iemand tien keer door de leraar gevangen genomen wordt.

Ik ben zelf gek op abstracte spellen zolang je niet oneindig veel informatie hebt. Hier zijn de mogelijkheden teveel om alles uit de denken, maar genoeg om de beste zetten in een ronde te vinden. Ik vind het ook geweldig dat je elke keer weer een ander soort wezen kan spelen. Ik heb dan ook nog 7 andere facties, maar de basisfacties zijn misschien wel het leukst door hun eenvoud. Dit was met recht mijn nummer één bij het lijstje van vorig jaar.

artikel gaat verder na de afbeelding >

Nummer 5: Castle Combo, van Catch Up Games

Je pakt een kaart, legt het in je tableau en de volgende speler is. Dit doe je negen keer, totdat je een grid van drie bij drie hebt. Je probeert er zoveel mogelijk voor te zorgen dat de kaarten met elkaar combineren door positie of soort. Daarna scoor je elke kaart en speel je nog een paar potjes.

Op Castle Combo ga ik zo goed. Met mijn vriendin heb ik dit zo vaak gespeeld. Zij wordt hier namelijk ook zo enthousiast van. Je probeert de juiste overwegingen te maken uit de markt die vrij beperkt is. En als het dan toch allemaal niet uitkomt, dan kan je door sleutels (die ook punten zijn) in te leveren toch wat meer keuzemogelijkheden krijgen. Lukt het niet, dan versla jij je tegenstanders toch gewoon het volgende potje.

Castle Combo lijkt ook heel veel op Faraway in speelgevoel. Die laatste heb ik zelf wat minder gespeeld, vooral online. Maar hoewel die sneller speelt, voelt het daar meer als een gok, hoe ver je kan gaan in je strategie. Waarbij je bij Castle Combo zoveel meer tactieken hebt en ook makkelijker kan veranderen in één potje.

Nummer 4: Landmarks, van Floodgate Games

Tegenwoordig zie je overal en bij iedereen Codenames liggen. Daar kan over een aantal jaar Landmarks voor mij betreft bij of in de plaats van Codenames. Door woorden (hints) te bedenken probeer je jouw team naar de juiste plekken op het eiland te begeleiden. De competitieve versie moet je natuurlijk ook met minimaal vier spelers spelen, maar daarbij heb je ook de coöperatieve versie spelen met minder spelers, én die is net zo leuk!

Ik heb vaak met woordenspellen dat je niet op de goede woorden komt. Hier zijn die hints een stuk makkelijker om te geven. Er zijn namelijk veel minder opties en combinaties die je kan maken. Dat wil niet zeggen dat dit spel niet competitief is. Bij de team versus team versie moet je als een tactisch schaakspel ervoor zorgen dat jij sneller bij de juiste plekken komt dan je tegenstander. Ook kan je afhankelijk van de kaart verschillende tactieken toepassen.

In Landmarks is het ook gaaf dat je doorgaat op de woorden die je eerder verzonnen hebt. Je maakt een soort woordenketting, waar je met je eerste hints de volgende hints voorbereid. Hierdoor kan je meerdere beurten vooruit denken en duren de beurten ook nog eens korter. Er is nog niet een moment geweest waarvan ik dacht, hadden we maar een zandloper in dit spel. Niets is vervelender als het lang moeten wachten op iemands creatieve ingeving.

Nummer 3: Heat: Pedal to the Metal, van Days of Wonder

Had je altijd willen voelen hoe het is om een race te rijden en wil je niet te veel regeltjes? Dan komt Heat: Pedal to the Metal dichtbij het perfecte punt. Je probeert het maximale uit je motor halen om zo snel mogelijk door het circuit te racen. Door middel van een slim ‘Heat’-systeem schakel je sneller en rijdt je sneller door de bochten heen. Weet jij op de juiste moment te koelen en slipstreams te pakken? Dan pak je waarschijnlijk de winst om als eerste over de finish te rijden.

Bij Heat draait het allemaal om balans. Je gaat ook merken dat wanneer je te weinig risico neemt dat je ook niet eerste wordt. Maar hetzelfde ga je merken wanneer je te veel risico neemt. Je gaat te hard in de bocht en je spint. Je verliest een hele beurt en dan is het moeilijk om terug te komen. Maar met te veel risico heb je ook kans te veel heatkaarten in je hand te houden. Het voelt als een balans tussen goed en kwaad, waarbij je het liefst zoveel mogelijk ertussen wil balanceren.

Dan heb ik het nog niet eens over de hoeveelheid ‘game’ in dit spel. Je krijgt bij het kopen van het spel meteen een garage module erbij, waarbij je van tevoren je auto onderdelen draft. Ga je voor sneller de bochten doorgaan of meer koeling om die vervelende heatkaarten te deponeren. Of ga je misschien wel voor meer aerodynamica om snellere slipstreams te krijgen. De combinaties zijn eindeloos en belangrijk, want met de beste afstelling die je een goede gooi naar de overwinning. Naast de garage module is er ook nog eens een kampioenschap. Met een groepje spellenvrienden proberen we over meerdere races te bepalen wie nou echt de snelste is.

Nummer 2: Tiny Towns, van White Goblin Games

Je bouwt jouw eigen kleine dorp op een grid van vier bij vier. Elk spel wordt gespeeld met verschillende type gebouwen en elk gebouw scoort op zijn eigen manier. Door de juiste materialen op de juiste plekken te leggen vorm je patronen waardoor je een specifiek type gebouw mag bouwen. Nu klinkt dit redelijk rechttoe rechtaan. Je pakt gewoon de materialen die je het meeste nodig hebt om gebouwen te bouwen die goed scoren, toch? Wat als je om de beurt bepaalt welk grondstof gebouwd mag worden? Laat jij dan zomaar jouw tegenstander die kerk bouwen met bakken vol punten? Natuurlijk niet! je kiest een materiaal die hij niet nodig heeft. Met het feit dat je bordje steeds kleiner wordt, want elk gebouw dat je bouwt, kan niets meer liggen.

De combinatie van je puzzel maken en rekening houden met de ander is echt perfect uitgevoerd in Tiny Towns. Dat zie je zelden in spellen waar het om patronen maken gaat. Je kijkt continu naar wat de ander wil bouwen. Want als jij ziet dat je tegenstander hout nodig heeft, laat je hem toch hout kiezen in zijn beurt. Maar wacht even, kan ik het veroorloven om geen hout te kiezen? De enige zekerheid die ik heb op een materiaal is mijn eigen beurt. De spanning in die keuzes zorgen voor zoveel plezier.

Naar mate het spel vordert, wordt je speelveld steeds iets kleiner. Als je goed om kan gaan met die kleine ruimtes, pak je zoveel meer punten. Daarnaast kan je op verschillende manieren het spel spelen. Ga je voor kleine gebouwtjes, die makkelijk te maken zijn? Of ga je juist voor gebouwen die groot zijn en je waarschijnlijk als laatste overblijft. Want als je als laatste overblijft, mag jij de rest van het spel kiezen welke materialen er geplaatst worden. Kortom, houd je van gemeen puzzelen, dan is Tiny Towns jouw spel.

Nummer 1: Critter Kitchen, van Cardboard Alchemy

De eerste sellingpoint van Critter Kitchen is wel de artwork. Want wat is dit mooi kleurrijk en schattig getekend. Alle spelonderdelen zijn ook nog eens super thematisch. Van bordjes die je serveert tot sterren die je verzamelt als punten. Welk restaurant wil nou niet de meeste sterren halen? Dan hebben wij het nog niet eens over de gameplay gehad. Je stuurt jouw 3 chefs naar verschillende locaties om de meest waardevolle ingrediënten op te halen. Er zijn maar beperkt aantal ingrediënten op elke locatie. Kies jij je snelle muis om een ingrediënt voor iemand weg te pikken of je everzwijn die veel meer kan dragen, echter heeft die ook kans om niets te pakken doordat al die muizen en hagedissen je voor zijn van de andere spelers.

Met alle ingrediënten serveer je eerst verschillende maaltijden om zoveel mogelijk sterren te verzamelen en uiteindelijk serveer je het aan de voedsel inspecteur met jouw lekkerste gerechten van elk soort ingrediënt. In de meeste gevallen ga je voor die laatste ronde om groots te scoren, Wie wil er nou niet goed beoordeeld worden door de voedsel expert?

De crux van het spel zit in de rondes dat je ingrediënten gaat halen. Ga jij met je chefs naar locaties met waardevolle ingrediënten? Je kan ook voor veilige keuzes gaan. Die ingrediënten zijn niet zo spicy, maar je hebt wel zekerheid over de punten die je gaat behalen. Je chefs naar de juiste locaties brengen is alsof je in de glazenbol hebt gekeken. Jij wist wat de andere spelers gingen doen. maar tegelijkertijd je chefs naar de verkeerde plekken sturen voelt als een steek in je hart. Je hebt waarschijnlijk niets meer aan je ronde en je hoopt maar dat je het goed kan maken in de volgende rondes. Critter Kitchen krijg ik geen genoeg van en ondanks dat ik het nu al ontiegelijk vaak gespeeld heb, mag je me wakker maken om deze te spelen. En geloof me, ik houd van mijn nachtrust.

Wat kan je hiervan meenemen?

Het eerste wat opvalt is dat de spellen allemaal vrij nieuw zijn. Ik ben gek op nieuwe spellen spelen, omdat het voelt als nieuwe ervaringen opdoen. Je ontdekt iets nieuws en zoekt naar een nieuwe tactiek of strategie. Net als een pad die je nog niet bewandeld hebt. Ik kan dan ook niet ontkennen dat ik me niet schuldig maak aan ‘The Cult of the New’. Dat maakt één van mijn eisen dat mijn top 10 een half jaar niet veel verandert ook meteen een stuk lastiger.

Daarnaast valt ook op dat ik minder van de gigantische spellen ben. Het zijn allemaal tactische en kortere spellen en geen grote eurogames. Op zijn tijd kan ik genieten van een Ark Nova of een Arnak, maar het echte genieten doe ik het meest met veel spellen met tactische diepgang. Het liefst met een beetje interactie om de ander toch een beetje te plagen en misschien stiekem een beetje slimmer te voelen.

Wat vind jij?

Herken jij jezelf in mijn smaak en wat maken deze spellen voor jou zo goed? En welk spel zou jij een review over willen lezen met mijn perspectief? Ik ben ontzettend benieuwd naar jouw mening!